โคโรนาไวรัส: ตาอาจมีบทบาทสำคัญในการแพร่กระจายของโรคได้อย่างไร

ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาและผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพกล่าวไว้ว่า ตาของเราอาจมีบทบาทสำคัญในการแพร่กระจายและการป้องกันเชื้อโคโรนาไวรัส โควิด-19 ที่เห็นกันทั่วโลก

ในการลดความเสี่ยงส่วนตัวของท่านต่อการเป็นโรคโควิด-19 โปรดเลี่ยงการสัมผัสตา จมูกและปากด้วยมือที่ยังไม่ได้ล้าง เยื่อเมือก (เยื่อที่บุอยู่ในช่องต่าง ๆ ของร่างกาย)เป็นส่วนที่มีโอกาสรับการแพร่ของเชื้อไวรัสมากที่สุด

มีข้อแนะนำว่าแม้แต่ผู้ที่ไม่มีอาการที่ชัดเจนของโรคก็ควรใส่หน้ากากผ้าปิดหน้าไว้เมื่อออกสู่สาธารณะ เพื่อเลี่ยงการส่งต่อเชื้อโคโรนาไวรัสไปให้ผู้อื่นโดยไม่รู้ตัว

หน้ากากปิดหน้าสามารถลดการกระจายของโคโรนาไวรัสจากผู้ที่ไม่มีอาการได้ อย่างไรก็ตามหน้ากากปิดหน้ามิได้ป้องกันตาของท่าน คุณหมอ Deborah Birx ผู้ประสานงานด้านการตอบสนองต่อโคโรนาไวรัสในสหรัฐอเมริกากล่าวไว้

เชื้อโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่นี้เกี่ยวข้องกับตาของท่านอย่างไร

ความสัมพันธ์ระหว่างการแพร่เชื้อโคโรนาไวรัสกับตาของท่านมีความซับซ้อน

เป็นที่เข้าใจกันว่าโคโรนาไวรัสกระจายจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่งโดยผ่าน “ฝอยละอองขนาดใหญ่จากทางเดินหายใจ” ทางอากาศที่ออกมาจากผู้ที่ไอหรือจามเป็นหลัก คล้ายกับวิธีที่ไวรัสไข้หวัดใหญ่กระจายตัว ฝอยละอองขนาดใหญ่เหล่านี้สามารถตกลงสู่ปากหรือจมูกของผู้ที่อยู่ใกล้และอาจเข้าสู่ปอดโดยการสูดหายใจ 

ฝอยละอองขนาดใหญ่จากทางเดินหายใจยังสามารถกระจายสู่ตาของท่านได้เมื่อท่านจับหน้าแล้วไปจับตาของตัวเองด้วยมือที่ไม่ได้ล้าง

ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์ไม่แน่ใจว่าคนสามารถรับไวรัสนี้จากการสัมผัสพื้นผิวหรือวัตถุ เช่น โต๊ะหรือลูกบิดประตูที่มีโคโรนาไวรัสอยู่แล้วมาสัมผัสปาก จมูกหรือแม้แต่ตาของเขาได้หรือไม่

นี่เป็นสาเหตุให้องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ท่านล้างมือบ่อย ๆ ระหว่างวันเป็นเวลาอย่างน้อย 20 วินาทีด้วยน้ำอุ่นและสบู่

แพทย์เชื่อว่าเขาได้รับเชื้อโควิด-19 ผ่านทางตา

ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินหายใจจากมหาวิทยาลัยปักกิ่ง หวัง กวงฟา เชื่อว่าเขารับเชื้อโควิด-19 ขณะที่ไม่ได้สวม อุปกรณ์ปกป้องดวงตา ขณะที่เขารักษาผู้ป่วยที่คลินิกในจีน อย่างไรก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์บอกว่าแม้ว่าเรื่องนี้อาจเป็นไปได้แต่ก็มีโอกาสน้อย

นายแพทย์หวังรายงานว่าตาซ้ายของเขามีอาการอักเสบหลังจากนั้น แล้วจึงมีไข้ และมีน้ำมูกและเสมหะ หลังจากนั้นเขาได้รับวินิจฉัยว่าเป็นโควิด-19

แพทย์หญิงแจน อีวานส์ แพทเทอร์สัน ศาสตราจารย์ด้านการแพทย์และพยาธิวิทยาจากหน่วยโรคติดเชื้อของโรงเรียนแพทย์ลอง (Long School of Medicine) ที่ยูทีเฮลธ์ซานอันโตนิโอในสหรัฐอเมริกา ยืนยันว่าสถานการณ์แบบนายแพทย์หวังนี้สามารถเป็นไปได้

เธอกล่าวว่า ในกรณีของนายแพทย์หวัง ฝอยละอองขนาดใหญ่จากทางเดินหายใจจากผู้ติดเชื้ออาจเข้าสู่ตาหรือเยื่อเมือกต่าง ๆ ของเขา

อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปการแพร่กระจายของโควิด-19 มาพร้อมกับสิ่งที่ยังไม่รู้มากมายที่ “อาจเป็นไปได้แต่มีโอกาสน้อย” ที่จะรับเชื้อผ่านการสัมผัสจากมือสู่ตา นายแพทย์สตีเฟ่น โธมัสหัวหน้าแผนกโรคติดเชื้อที่ SUNY Upstate Medical University ที่ Syracuse นิวยอร์ค (สหรัฐอเมริกา) กล่าวไว้ 

แว่นตาอาจช่วยปกป้องจากการแพร่กระจายของโคโรนาไวรัสได้บ้าง

วิทยาลัยจักษุวิทยาแห่งสหรัฐอเมริกาแนะนำวิธีหนึ่งที่จะลดความเสี่ยงในการติดไวรัสที่ก่อโรคโควิด-19 ซึ่งเป็นโรคระบบทางเดินหายใจที่ร้ายแรงถึงชีวิตได้สำหรับผู้ใส่คอนแทคเลนส์ว่าให้เปลี่ยนเป็นแว่นชั่วคราว

กลุ่มจักษุวิทยากล่าวไว้ว่า ผู้ใส่คอนแทคเลนส์จะสัมผัสตาของเขาบ่อยกว่าผู้ที่ใส่แว่นตา

อย่างไรก็ตาม สมาคมทัศนมาตรศาสตร์แห่งสหรัฐอเมริกากล่าวว่าคอนแทคเลนส์นั้นปลอดภัยตราบใดที่ผู้ใส่ปฏิบัติตามคำแนะนำในการดูแลคอนแทคเลนส์

แว่นตาและแว่นกันแดดมิได้ช่วยป้องกันท่านจากฝอยละอองขนาดใหญ่จากทางเดินหายใจที่พุ่งกระจายเข้ามาสู่ท่านได้อย่างสมบูรณ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสุขภาพกล่าวว่า แว่นตานิรภัยที่ปกป้องด้านต่าง ๆ ที่อาจมีการสัมผัสเชื้อและบริเวณรอบ ๆ ดวงตาอาจสามารถให้การปกป้องได้ดีกว่า

WHO เจาะจงแนะนำผู้ที่จะให้การดูแลผู้ติดเชื้อโควิด-19 เป็นประจำให้สวมแว่นตานิรภัย

โคโรนาไวรัสและภาวะเยื่อตาอักเสบ

ผู้ป่วยที่ติดเชื้อโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่อาจมีอาการทางตา

ภาวะเยื่อตาอักเสบ เป็นการอักเสบของเยื่อที่บุคลุมด้านในเปลือกตาและส่วนขาวของตา (ตาขาว) ซึ่งมักเรียกว่า “ตาแดง” เยื่อตาอักเสบมักปรากฎในลักษณะตาติดเชื้อ แดง แฉะ

เป็นที่ทราบกันว่าเยื่อตาอักเสบจากไวรัสเกิดร่วมกับการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน (หวัด ไข้หวัดใหญ่ ฯลฯ) และอาจเป็นอาการอย่างหนึ่งของไวรัสโควิด-19 จากการศึกษาเมื่อเร็ว ๆ นี้ของหลายโรงพยาบาลทั่วจีนที่ตีพิมพ์ใน วารสารทางการแพทย์ New England Journal of Medicineพบว่ามี “การมีของเหลวคั่งที่เยื่อตา” หรือตาแดงและติดเชื้อในผู้ป่วย 9 คนจาก 1,099 คน (0.8%) ที่ได้รับการวินิจฉัยยืนยันว่าติดเชื้อโคโรนาไวรัส

การศึกษาหนึ่งใน วารสาร The Journal of Medical Virology ที่ศึกษาผํู้ป่วย 30 คนที่เข้ารับการรักษาโรคโควิด-19 ในโรงพยาบาล มีผู้ป่วยเพียงคนเดียวที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเยื่อตาอักเสบ จากข้อมูลนี้ แสดงให้เห็นว่ามีอัตราการเกิดเยื่อตาอักเสบต่ำ

ยิ่งไปกว่านั้น ความเสี่ยงในการส่งต่อเชื้อโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่ผ่านทางน้ำตา ก็ต่ำ ดังแสดงในการศึกษาใหม่ที่ตีพิมพ์ใน วารสาร Ophthalmologyที่นักวิจัยทดสอบตัวอย่างน้ำตาที่เก็บจากผู้ป่วยโรคโควิด-19 ในสิงคโปร์

โคโรนาไวรัสคืออะไร

รายงานเกี่ยวกับโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่ (เรียกอีกอย่างว่าโควิด-19) มีขึ้นครั้งแรกในปลายเดือนธันวาคม 2562 ในเมืองอู่ฮั่น ประเทศจีน 

โคโรนาไวรัสเป็นกลุ่มของไวรัสที่พบบ่อย ซึ่งบางชนิดก่อโรคในสัตว์เท่านั้น (เช่น ค้างคาว แมว อูฐและวัวควาย) ในขณะที่บางชนิดก่อโรคในคนด้วย ตามข้อมูลจากหอสมุดแห่งชาติด้านการแพทย์แห่งสหรัฐอเมริกา

โควิด-19 สามารถกระตุ้นให้เกิดโรคที่มีความรุนแรงน้อย เช่น หวัดหรือโรคที่มีผลกระทบมากกว่า เช่น หลอดลมอักเสบ ปอดบวมและไตวาย กรณีที่รุนแรงที่สุดอาจถึงเสียชีวิตได้ จากข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (U.S. Centers for Disease Control and Prevention, CDC) เชื้อนี้เป็นโคโรนาไวรัสชนิดที่เจ็ดที่รู้จัก

โคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่นี้ติดต่อได้มากน้อยเพียงใด

โควิด-19 สามารถติดต่อได้ง่ายมาก แต่ก็ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่ามากกว่าน้อยกว่าเพียงใดเมื่อเทียบกับโรคหวัด

จากข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา ผู้ที่ติดเชื้อโควิด-19 อาจแพร่เชื้อได้นานกว่าเมื่อเขาเป็นไข้หวัดใหญ่

โรคทั้งสองสามารถแพร่จากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่งผ่านทางฝอยละอองขนาดใหญ่ในอากาศจากการไอ จามหรือพูดคุยของผู้ติดเชื้อ แต่ก็มีความแตกต่างที่อาจเป็นไปได้: โควิด-19 อาจแพร่ผ่านทางอากาศ หมายความว่าฝอยละอองเล็ก ๆ ที่ยังคงอยู่ในอากาศสามารถก่อโรคให้กับผู้อื่นได้แม้ว่าผู้ป่วยจะไม่อยู่ที่นั่นแล้ว ดังข้อมูลจาก Johns Hopkins Medicine.

โคโรนาไวรัสสามารถก่อโรคให้กับใครก็ได้ โชคดีที่คนส่วนใหญ่หายจากโรคได้ นักแสดงชาวอเมริกันทอม แฮงค์และนายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักรบอริส จอห์นสันซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีได้ติดเชื้อโคโรนาไวรัส

นายกฯ จอห์นสันทวิตว่า "ยากจะหาคำใดมากล่าวว่าผมเป็นหนี้บุญคุณระบบบริการสุขภาพแห่งชาติแห่งสหราชอาณาจักร (NHS) เพียงใดที่ได้ช่วยชีวิตผมไว้" "ความพยายามของคนหลายล้านคนทั่วประเทศที่จะอยู่บ้านนั้นคุ้มค่า เราจะร่วมมือกันเอาชนะปัญหานี้เช่นที่เราได้เอาชนะปัญหาอื่น ๆ มากมายมาแล้วในอดีต"

อาการของโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่มีอะไรบ้าง

จากข้อมูลของ WHO อาการของโควิด-19 มีหลายอย่างรวมทั้งอาการป่วยทางระบบทางเดินหายใจตั้งแต่ไม่รุนแรงจนถึงรุนแรง ร่วมกับไข้ ไอและปัญหาการหายใจ และปัญหาการหายใจอาการอื่น ๆ ได้แก่ อาการน้ำมูกไหล เจ็บคอและปวดศีรษะ

ผู้ป่วยบางคนแจ้งว่ามีอาการเริ่มต้นคือไม่สามารถรับรู้รสหรือกลิ่นได้ ก่อนที่จะแสดงอาการอื่น ๆ ของโคโรนาไวรัส

พยาบาลที่บ้านพักคนชราที่เมืองเคิร์กแลนด์ วอชิงตันบอกกับซีเอ็นเอ็น (CNN) ว่า"ตาแดง" เป็นอาการที่พบบ่อยในผู้ป่วยหลายสิบคนที่เสียชีวิตที่นั่น ซีแอตเทิลเป็นเมืองที่พบกรณีติดเชื้อโคโรนาไวรัสมากเป็นเมืองแรกในสหรัฐอเมริกา และบ้านพักคนชราเป็นศูนย์กลางการระบาดในครั้งนั้น

คนส่วนใหญ่มีอาการเพียงเล็กน้อย แต่บางคนซึ่งมักเป็นผู้มีอายุค่อนข้างมากหรือมีอาการแทรกซ้อนทางการแพทย์อื่น ๆ จะมีอาการรุนแรงกว่ารวมทั้งปอดบวมซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้

โดยปกติแล้ว อาการจะปรากฏในเวลา 2-14 วันหลังผู้นั้นสัมผัสไวรัส

โควิด-19 มีการวินิจฉัยอย่างไร

บุคลากรด้านการดูแลสุขภาพวินิจฉัยโคโรนาไวรัสด้วยการทดสอบทางห้องปฏิบัติการจากตัวอย่างจากทางเดินหายใจ หรือเลือดหรือของเหลวจากร่างกายอื่น ๆ

มีวัคซีนหรือการรักษาสำหรับโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่นี้หรือไม่

จากข้อมูลของกาวี (Gavi) พันธมิตร ด้านวัคซีนระดับโลก ณ วันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2564 มีวัคซีนโควิด-19 อย่างน้อยสองชนิด (ผลิตโดยบริษัทยาไฟเซอร์และโมเดอร์นา) จำหน่ายสำหรับนานาชาติ และมีอีกมากกว่า 170 วัคซีนที่มีความเป็นไปได้ที่ยังอยู่ในระหว่าง การวิจัยทางคลินิก.”

ท่านจะลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อโคโรนาไวรัสได้อย่างไร

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกาแนะนำขั้นตอนป้องกันโรคจากโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่หลายประการ รวมทั้ง:

ทำความสะอาดมือบ่อย ๆ

• ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่และนำอย่างน้อย 20 วินาทีโดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากอยู่ในสถานที่สาธารณะ หลังรับประทานอาหาร ใช้ห้องน้ำ สั่งน้ำมูก ไอหรือจาม

• หลีกเลี่ยงการสัมผัสตา จมูกและปากของท่าน ให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมือยังไม่ได้ล้าง

ลดโอกาสสัมผัสโรค

• เลี่ยงการติดต่อใกล้ชิด กับคนที่กำลังป่วย

• อยู่บ้านหากท่านมีอาการป่วย ยกเว้นเมื่อต้องเข้ารับการดูแลทางการแพทย์

ปิดปากและจมูกเมื่อไอแลจาม

• ปิดปากและจมูก ด้วยทิชชูหรือใช้ด้านในของศอก เมื่อท่านไอหรือจาม

• ทิ้งทิชชูที่ใช้แล้วลงถังขยะ

• ล้างมือทันที ด้วยสบู่และน้ำอย่างน้อย 20 วินาทีหลังไอหรือจาม

• ใส่หน้ากากปิดหน้า ในที่สาธารณะ โดยปิดปากและจมูกของท่าน

ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อพื้นผิวต่าง ๆ

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริการายงานว่า หลักฐานในปัจจุบันแสดงว่าโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่อาจมีชีวิตบนพื้นผิวที่ทำจากวัสดุต่าง ๆ ได้นานหลายชั่วโมงหรือหลายวัน การทำความสะอาดพื้นผิวที่เห็นว่าสกปรกแล้วตามด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อเป็นมาตรการปฏิบัติที่ดีที่สุดในการป้องกันโควิด-19 และโรคระบบทางเดินหายใจจากไวรัสอื่น ๆ ในบ้านเรือนและชุมชน

แต่งกายอย่างไรจึงจะลดการกระจายของโควิด-19

หากท่านกำลังจะออกไปร้านขายของชำ พาสุนัขเดินเล่นหรือวิ่งเหยาะเพื่อออกกกำลังกาย โปรดใส่หน้ากากปิดหน้าที่เป็นผ้าทุกครั้งที่อยู่ในที่สาธารณะ ซึ่งไม่จำเป็นต้องสวยงามตามแฟชั่น เพียงแค่ต้องช่วยป้องกันการแพร่ของไวรัสได้เท่านั้น

ท่านควรปฏิบัติตัวดังกล่าวแม้ว่าท่านจะไม่มีอาการของโควิด-19 เพราะมีความเป็นไปได้ที่ท่านจะติดไวรัสและยังไม่มีอาการหรืออาการแสดงใด ๆ ของโรค

หน้าที่ตีพิมพ์ใน วันจันทร์ที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2564