Göz Konjunktivası
Gözün yüzeyinde kolayca göremeyeceğiniz önemli bir yapı vardır; buna konjunktiva denir.
Konjunktivanın Tanımı
Konjunktiva, gözün ön yüzeyinin bir kısmını ve göz kapaklarının iç yüzeyini kaplayan şeffaf, ince zardır. İki bölümden oluşur:
Bulbar konjunktiva. Konjunktivanın bu kısmı skleranın ön kısmını (gözün "beyazını") kaplar. Bulbar konjunktiva, sklera ve kornea arasındaki birleşme yerinde durur; korneayı kaplamaz.
Palpebral konjunktiva. Bu kısım hem üst hem de alt göz kapaklarının iç yüzeyini kaplar. Palpebral konjunktiva için bir başka terim de tarsal konjunktivadır.
Bulbar ve palpebral konjunktiva süreklidir (resme bakın). Bu özellik, bir kontakt lensin (veya başka herhangi bir şeyin) gözünüzün arkasında kaybolmamasını sağlar.
Konjunktivanın İşlevi
Konjunktivanın temel işlevleri şunlardır:
Gözün ön yüzeyini nemli ve yağlı tutar.
Göz kapaklarının iç yüzeyini nemli ve yağlı tutar; böylece göz kapakları sürtünmeden veya göz tahrişine neden olmadan kolayca açılıp kapanır.
Gözü toz, kalıntı ve enfeksiyona neden olan mikroorganizmalardan korur.
Konjunktivada, göze ve göz kapağına besin sağlayan birçok küçük kan damarı bulunur. Ayrıca kuru göz sendromunu önlemeye yardımcı olmak için gözyaşı filminin bir bileşenini salgılayan özel hücreler içerir.
Konjunktiva Sorunları
Bir dizi durum konjunktivayı etkileyebilir. Daha yaygın konjunktiva sorunları arasında şunlar vardır:
Konjonktivit. Göz kızarıklığı olarak da adlandırılan konjonktivit, konjunktivanın iltihaplanmasıdır. Bunun birkaç nedeni olabilir. [Konjonktivit hakkında daha fazla bilgi edinin.]
Konjunktival solgunluk. Bu, palpebral konjunktivanın sağlıksız, solgun bir görünümde olmasıdır ve anemi belirtisi olabilir.
Enjekte konjunktiva. Bu, konjunktivadaki kan damarlarının genişlemesinden kaynaklanan göz kızarıklığıdır. Birçok nedeni olabilir. [Göz kızarıklığı hakkında daha fazla bilgi edinin.]
Konjunktival kist. Bu, konjunktivada meydana gelen ve berrak sıvı içeren ince duvarlı şeffaf bir kesedir. Cildinizdeki küçük, şeffaf bir kabarcığı andırır. Konjunktival kist veya kese göz enfeksiyonu, iltihaplanma veya başka bir nedenden kaynaklanabilir.
Konjunktival kanama. Bu, gözün ön yüzeyindeki küçük bir kan damarından sklera üzerinde meydana gelen kanamadır. Sızan kan konjunktivanın altına yayıldığı için, gözün beyaz kısmının parlak kırmızı renkte görünmesine neden olur. Daha doğrusu subkonjunktival kanama olarak adlandırılan bu tip göz kızarıklığı zararsızdır ve genellikle birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir. [Subkonjunktival kanama hakkında daha fazla bilgi edinin.]
Konjunktival lenfoma. Bu, genellikle somon rengi, "etsi" bir yama olarak görünen gözün ön yüzeyindeki bir tümördür. Konjunktival lenfomalar tipik olarak göz kapaklarının arkasına gizlenir ve ağrısızdır; bu nedenle, özellikle rutin kapsamlı göz muayenesi olmayan kişilerde, keşfedilmeden önce oldukça uzun bir süredir mevcut olabilir. Gözünüzde bu konjunktival lenfoma tanımına benzeyen bir büyüme varsa, derhal bunu değerlendirebilecek ve belki de uygun tedaviyi belirlemek için biyopsi uygulayabilecek bir göz doktoruna başvurun.
Konjunktival hemanjiyom. Bu, konjunktivada kırmızı, kanla dolu bir kese oluşturan küçük kan damarlarının iyi huylu (kanser olmayan) bir tümörüdür. Büyük konjunktival hemanjiyomlar, tahrişe neden olurlarsa cerrahi yöntemle çıkarılabilir.
Conjunctival nevus. Bu, bulbar konjunktivada meydana gelen yaygın, iyi huylu bir büyümedir. Aslında, konjunktival nevüsler, göz yüzeyinde meydana gelen en yaygın büyümedir. Bir konjunktival nevüsün rengi sarıdan koyu kahverengiye kadar değişebilir ve rengi zamanla koyulaşabilir veya açılabilir. Çoğu durumda, konjunktival nevüs için herhangi bir tedaviye gerek yoktur fakat bir nevüs boyut olarak büyüyorsa cerrahi yöntemle çıkarılabilir.
Konjunktival melanom. Bu, bulbar konjunktivadaki kabarık, koyu veya nispeten şeffaf, kanserli bir büyümedir. Konjunktival melanomlar nadirdir ancak potansiyel olarak ölümcüldür. Bir konjunktival melanomdan gelen kanser hücreleri, göz küresine sızabilir ve lenf sistemi veya kan dolaşımı yoluyla akciğerlere, karaciğere, beyne ve kemiklere yayılabilir.
Bazı durumlarda, konjunktival melanom iyi huylu bir konjunktival nevüsten kaynaklanabilir. Gözünüzde herhangi bir büyüme veya koyu bir benek veya konjunktivanızda alışılmadık bir görünüm fark ederseniz, tedbir amaçlı bir değerlendirme için hemen göz doktorunuza başvurun.
Overview of conjunctival and scleral disorders. Merck Manual (Consumer Version). Çevrimiçi erişim tarihi: Mayıs 2017.
Conjunctival melanoma. Medscape web sitesi. Aralık 2015.
Diagnosis and treatment of conjunctival lymphoma. American Academy of Ophthalmology. Eylül 2012.
Remington, Lee Ann. Clinical Anatomy And Physiology Of The Visual System, 3rd Edition. Butterworth-Heinemann, 2012.
Conjunctival nevus. Wills Eye Hospital web sitesi. Ekim 2011.
Sayfa yayınlandı 15 Eylül 2021 Çarşamba