Görme terapisi: Çocuklar için ortoptik nedir?
Görme terapisi, göz sağlığı alanında belki de en tartışmalı konulardan biridir.
Bazı göz doktorları görme terapisinin güçlü savunucularıdır ve faydalarını savunurlar; özellikle de çocukların belirli görme sorunları için. Ancak diğer göz doktorları görme terapisinin etkinliği konusunda ikna olmuş değillerdir ve bunu önermezler.
Bu makale görme terapisi hakkında daha fazla bilgi edinmenize yardımcı olacaktır, böylece çocuğunuz için potansiyel faydaları konusunda bilinçli bir karar verebilirsiniz.
Görme terapisi nedir?
Görme terapisi, belirli görme problemlerini düzeltmek ve/veya görme becerilerini geliştirmek için tasarlanmış, doktor denetiminde, ameliyatsız ve özelleştirilmiş bir görsel aktiviteler programıdır.
Yalnızca görme sorunlarını telafi eden gözlük ve kontak lens veya gözün veya çevredeki kasların anatomisini değiştiren göz ameliyatının aksine, görme terapisi görme sistemine kendini düzeltmeyi "öğretmeyi" amaçlar.
Görme terapisi, gözler ve beynin görmeyi kontrol eden kısımları da dahil olmak üzere görme sistemi için bir tür fizik tedavi gibidir.
Görme terapisi lensler, prizmalar, filtreler ve bilgisayar destekli görsel aktivitelerin kullanımını içerebilir. Denge tahtaları, metronomlar ve bilgisayarlı olmayan görsel araçlar gibi başka cihazlar da özelleştirilmiş bir görme terapisi programında önemli bir rol oynayabilir.
Görme terapisinin sadece basit bir aletler ve teknikler listesi olmadığına dikkat edilmelidir. Görme terapisinde başarılı sonuçlar, reçete yazan doktor, görme terapisti, hasta ve (çocuklar söz konusu olduğunda) çocuğun ebeveynlerinin aktif katılımına bağlı terapötik bir süreç sonucunda elde edilir.
Genel olarak görme terapisinin amacı tek başına gözlükler, kontakt lensler ve/veya göz cerrahisi ile başarılı bir şekilde tedavi edilemeyen görme sorunlarını tedavi etmek ve insanların her iki gözde de net ve rahat görüş elde etmelerine yardımcı olmaktır.
Birçok çalışma, görme terapisinin, okul çocukları arasında verimli okumayı etkileyen görme sorunlarını düzeltebileceğini göstermiştir. Ayrıca birçok çocuk ve yetişkinin karşı karşıya kaldığı göz yorgunluğunun ve bilgisayar görme sendromunun başka belirtilerinin azaltılmasına da yardımcı olabilir.
Ortoptik ve görme terapisi
Görme terapisi bazen görsel terapi, görme eğitimi, görsel eğitim veya basitçe "VT "olarak adlandırılır.
Görme terapisiyle sıklıkla ilişkilendirilen diğer bir isim de "ortoptiktir". Tam olarak "gözleri düzeltmek" anlamına gelen bu terimin kökenleri 1850'lere dayanır ve şaşılık nedeniyle yanlış hizalanmış gözleri kozmetik olarak düzeltmek amacıyla göz kaslarını eğitme teknikleriyle sınırlıdır.
Ortoptik çok başarılı olabilir ve bir tür görme eğitimidir, ancak "ortoptik" terimi, çok çeşitli görme problemlerini tedavi etmek için kullanılan daha geniş bir teknikler yelpazesini tanımlayan "görme terapisi" ile eşanlamlı değildir.
Ayrıca, ortoptikte vurgu göz kasları ve gözlerin hizalanması (en azından kozmetik olarak) üzerindeyken, görme terapisinin amacı, gözler ve beynin görme, görsel algı ve diğer görmeyle ilişkili kontrol alanları da dahil olmak üzere tüm görme sistemini optimize etmektir.
Görme terapisi tüm görsel sistemi tedavi ederek, kalıcı bir sağaltım elde etmek için refleksif (otomatik) davranışları değiştirmeyi amaçlar.
Çoğu şaşılık vakasında görme terapisi cerrahiden daha iyi bir tedavi seçeneği olabilir. Diğer durumlarda ise, başarılı sonuç olasılığını artırmak için ameliyattan önce ve sonra faydalı bir ek tedavi olabilir.
Görme terapisinin arkasındaki bilim
Muhtemelen şu eski atasözünü duymuşsunuzdur: "Yaşlı bir köpeğe yeni numaralar öğretemezsin."
Ancak nöroloji alanındaki son araştırmalar, insan beyni söz konusu olduğunda bunun doğru olmadığını gösteriyor. Sadece biraz daha fazla zaman ve çaba gerektirebilir.
Çalışmalar, insan beyninin önemli miktarda dış uyaranlara yanıt olarak yapısını ve işlevini değiştirme yeteneği olarak tanımlanan nöroplastisiteye sahip olduğunu gösteriyor. Bir zamanlar sadece erken çocukluk döneminde meydana geldiği düşünülen beyindeki bu nörolojik değişikliklerin yetişkinlerde de meydana geldiği kanıtlandı.
Örneğin bir çalışmada, klavye becerilerini geliştirmek için uzun süreli eğitim alan deneyimli yetişkin sekreterlerin beyinlerinde gri madde hacminde artışlar görülmüş olup bu durum öğrenmenin sadece işlevi değil aynı zamanda beyin yapısını da etkilediğini işaret etmiştir.
Nöroplastisite ile ilgili son bulgular, birçok görme terapisi uzmanının yıllardır söylediklerini doğrulamaktadır: Düzgün tasarlanan ve uygulanan VT programları, görme sorunlarını düzeltebilen ve görme performansını artırabilen nörolojik değişikliklere neden olabilir.
Bazı uzmanlar, görme gelişimi, görsel algı veya görme işlevi ile ilişkili belirli anormalliklerin nöroplastisiteden etkilenebileceğini söylüyor. Bu doğruysa, muhtemelen bu görme sorunları görme terapisi ile de başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
Görme terapisinin düzeltebileceği sorunlar
Görme terapisi, semptomları hafifletebilir ve aşağıdakiler dahil çeşitli görme sorunlarının sonuçlarını iyileştirebilir:
Ambliyopi. "Göz tembelliği" olarak da adlandırılan ambliyopi, genellikle şaşılık veya diğer göz uyumu sorunları nedeniyle bir gözün normal görme keskinliğine ulaşamadığı bir görme gelişimi sorunudur.
Şaşılık. Şaşılık için görme terapisinin başarısı, göz dönüşünün yönüne, büyüklüğüne ve sıklığına bağlıdır. Görme terapisinin, uzak nesnelere bakarken gözlerin iyi bir şekilde hizalanması ancak okurken gözlerin düzgün bir şekilde hizalanamaması şeklinde ortaya çıkan ve yakınsama yetersizliği adı verilen kesintili bir şaşılık formunun tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Diğer binoküler görme sorunları. Görme terapisi ile görünür bir göz dönüşü üretmeyen ancak yine de okurken göz yorgunluğuna neden olabilen ve fori adı verilen ince göz hizalama sorunları da en aza indirilebilir veya düzeltilebilir.
Göz hareket bozuklukları. Çalışmalar, görme terapisinin okuma ve diğer yakın odaklanma çalışmaları sırasında kullanılan göz hareketlerinin doğruluğunu artırabileceğini göstermiştir.
Akomodatif (odaklanma) bozukluklar. Diğer araştırmalar, yakın-uzak mesafe odaklanma becerilerinin görme eğitimi ile geliştirilebileceğini gösteriyor.
Diğer sorunlar. Görme terapisinin etkili olabileceği diğer görme sorunları arasında görsel-algısal bozukluklar, gelişimsel engellerle ilişkili görme sorunları ve edinilmiş beyin hasarı (felç gibi) ile ilişkili görme sorunları yer alır.
Görme terapisi ne değildir
İnternette ve televizyonda tanıtılan ve bir dizi göz egzersizi yaptıktan sonra "gözlüğünüzü çıkarıp atabileceğinizi" vaat eden kendi kendine görme iyileştirme programlarını görme terapisi ile karıştırmamak önemlidir..
Bu kendi kendine yapılan göz egzersizlerinin uzağı görememe veya diğer kırılma kusurlarını tersine döndürebileceği iddiasını destekleyen hiçbir bilimsel araştırma yoktur.
Ayrıca, bir göz doktoru tarafından önerilse dahi, evde yapılan "kalem şınavı" rejiminin de tam bir görme terapisi programı olarak görülmemesi gerektiğini bilmek önemlidir.
Bir kişinin kol uzaklığında tutulan bir kurşun kalem üzerindeki küçük baskıya baktığı ve ardından kalemi harflere odaklanarak yavaşça gözlerine yaklaştırdığı bir ortoptik aktivite olan kalem şınavı, bazen yakınsama yetersizliğinin neden olduğu göz yorgunluğunu ve diğer semptomları azaltmak için insanlara evde uygulamaları önerilen bir tekniktir.
Ayrıca, Archives of Ophthalmology'de yayınlanan bir çalışmada, bu rahatsızlığı olan çocuklar arasında evde kalem şınavı rejiminin YY için etkisiz olduğu bulunmuştur. Aynı çalışmada, 12 haftalık denetimli, muayenehane içi görme terapisinin yanı sıra uygulanan ortoptik programının, bu tedaviyi alan, yakınsama yetersizliği olan yaşlarına göre eşleştirilmiş çocukların yarısından fazlasında yakınsama yetersizliği için fonksiyonel bir tedavi sağladığı bulunmuştur.
Bir takip çalışmasında ise, semptomatik yakınsama yetersizliği olan 9 ila 17 yaşları arasındaki 221 çocuk arasında, evde kalem şınavı egzersizleri yapanların yüzde 43'ü başarılı veya iyileşmiş sonuçlara sahip iken, ev egzersizleriyle birlikte muayenehane içi görme terapisi alan çocuklarda başarılı veya iyileşmiş sonuç oranının yüzde 73 olduğu ortaya konmuştur.
İyi niyetli bir göz doktoru, yakınsama yetersizliği için düşük maliyetli bir tedavi olarak evde kalem şınavı (ilerlemeyi izlemek için takip ziyaretleri olsun veya olmasın) önerse de, bu çalışmalar denetimli bir muayenehane içi görme terapisi programı ile bir arada evde yapılan pekiştirme amaçlı ortoptik egzersizlerin bu görme sorunu için en etkili cerrahi olmayan tedavi yöntemi olduğuna işaret etmektedir.
Sporda görme eğitimi
Sporda görme eğitimi görme terapisi değildir, ancak görme terapisiyle bazı ortak özelliklere sahiptir. Sporda görme konusunda uzmanlaşmış göz doktorları, belirli sporlar için görme becerilerini optimize etmek isteyen herkes için özelleştirilmiş görme eğitimi programları sunar.
Pek çok Olimpik ve profesyonel sporcu, performanslarını artırmak için sporda görme eğitim programlarına tabi tutulmuştur.
Sporda görme eğitimi programları tipik olarak bir kişinin görme sorununu düzeltmek yerine belirli bir spor için görsel becerilerini geliştirmek amacıyla tasarlandığı için, "görme terapisi" terimi yerine "görme eğitimi" terimi tercih edilir. Ancak sporda görme eğitiminde kullanılan bazı teknikler, görme terapisinde kullanılanlara benzer.
Sayfa yayınlandı 17 Şubat 2021 Çarşamba