Bifokal camlar ve trifokal gözlük camları: Bazı durumlarda hala iyi seçenekler

Bifokal ve trifokal gözlük camları, 40 yaş üzerindeki insanların normal yaşa bağlı yakın görme kaybı, diğer adıyla presbiyopi ile başa çıkmalarına yardımcı olmak için yıllardır piyasada bulunuyor.

Bifokal ve trifokal gözlük camları, özellikle presbiyopi nedeniyle okuma amaçlı görmeyi eski haline getirmek için daha eksiksiz bir görme aralığını sağlamaya yardımcı olmak üzere iki (bifokal) veya üç (trifokal) mercek kuvvetini içerirler.

Bifokal veya trifokal camlar, "seg" çizgileri adı verilen görünür çizgilere sahiptir, çünkü bunlar camların yakın görmeyi düzeltmeye ayrılmış segment(ler)ini belirlerler — bu multifokal camlar, pek çok çizgisiz progresif camlara kıyasla, bilgisayar kullanımı ve okuma için daha geniş görüntüleme alanları sağlarlar.

Bifokal ve trifokal gözlük camları ile en yüksek netlik ve rahatlık için, camlara yansıtıcı olmayan kaplama uygulatın. Bu kaplama rahatsız edici yansımaları ortadan kaldırır ve gece araba kullanma gibi düşük ışık koşullarında daha iyi görme sağlar.

YO kaplaması, bu çizgilerden kaynaklanan yansımaları ortadan kaldırarak, bifokal ve trifokal gözlük camlarındaki seg çizgilerini daha az görünür de kılar.

Başka bir faydalı seçenek de fotokromik cam teknolojisi olup, bu teknoloji camların güneş ışığına tepki vererek otomatik biçimde kararmasına olanak sağlar.

Bifokal ve trifokal gözlük camlarının geçmişi

Erken dönem Amerikan devlet adamı ve mucidi Benjamin Franklin, gözlükler için ilk multifokal camı geliştiren kişi olarak bilinmektedir.

Franklin’in icadından önce, presbiyopili herhangi bir kişinin iki gözlük taşıması gerekiyordu – biri uzak nesneleri, diğeriyse yakını görmek için.

1784 yılı civarında Franklin, biri uzak düzeltme, diğeriyse okuma düzeltmesi için olmak üzere iki camı yarıya kesmiş ve birbirine yapıştırmıştır. Camın tüm eni boyunca yakın ve uzak düzeltmeleri ayıran bir çizginin yer aldığı bu ilk bifokal tasarımı, Franklin bifokal camı olarak bilinmeye başlamıştı. (Günümüzde Executive bifokal olarak da bilinir.)

Daha sonra, ondokuz ve yirminci yüzyılda, Franklin bifokal cam tasarımını daha da geliştirildi. Yakını görme için daha küçük, yuvarlak bifokal segmentler (veya "seg’ler") geliştirildi ve uzak görmeyi içeren cama yakın segmenti kaynatma teknikleri icat edildi.

Yaşlanmaya devam ettikçe, presbiyopi zamanla orta mesafe (kol boyu) görmeyi de etkiler. 50 yaşa gelmeden, bifokal gözlük camları kişinin oda içini ve yakını net biçimde görmesini sağlar, ancak – örneğin, bir masaüstü veya dizüstü bilgisayar ekranını net görmek için gereken mesafe olan – kol boyu mesafede görme bulanık kalabilir.

1940’larda, bu sorunu çözmek için trifokal gözlük camları bulundu.

Trifokal gözlük camları, yakın segmentinin tam üstüne yerleştirilmiş ikinci bir küçük cam segmentiyle birlikte toplam üç kuvvet bölgesine sahiptir.

Tipik olarak, bir trifokal camın orta segmenti, yakın segmente yüzde 50’lik ilave büyütme içerir ve bilgisayarda çalışma, gazete okuma ve bir araç torpidosunu net biçimde görme gibi kol boyu mesafedeki görevler için net görmeyi eski haline getirir.

Modern bifokal ve trifokal cam seçenekleri

Bugün, yaşınıza ve görme ihtiyaçlarınıza bağlı olarak birçok bifokal ve trifokal cam tasarımı arasından seçim yapabilirsiniz.

Hatta bilgisayarda çalışma gözlükleri ve orta mesafede gerçekleşen diğer görevler için tasarlanmış özel bifokal ve trifokal gözlük camları bulunur.

Aşağıdaki görüntülerde, uzak, camın uzağı görmek için, orta kol boyu uzunluğu, yakın ise okuma yakınlığı (yaklaşık 16 inç uzaklık) için kullanılan alanını açıklamaktadır.

Bifokal gözlük camları

Adından da anlaşılacağı üzere, bifokal gözlük camları biri uzak diğer yakın olmak üzere iki cam kuvvetine sahiptir.

Bifokal camın alt yarısı, okuma ve diğer yakın görevler için yakın segmentini içerir. Camın geri kalanı genellikle bir uzak düzeltmesidir, ancak bazen, iyi bir uzak görme yeteneğiniz varsa, hiç düzeltme de içermeyebilir.

Franklin bifokal tasarımı yüzyılı aşkın süredir popüler kalmıştır. Ardından 1900’lerin başlarında, birleştirilmiş bifokallerin bulunması daha ince ve daha çekici camlar sundu. Birleştirilmiş bir bifokalde, yakın görme amaçlı küçük bir cam segmenti tam uzak görme camına eklenir (birleştirilir).

Günümüzün en popüler birleştirilmiş bifokali, "D"‘nin düz kısmı yukarı dönük olacak şekilde, 90 derece döndürülmüş bir D şekilli yakın segmentine sahiptir. Bu nedenle, D-seg bifokallere "flat-top" (FT) veya "straight-top" (ST) bifokaller de denir.

Flat-top bifokaller, yakın segmentin milimetre (mm) birimiyle ölçülen genişliği ile daha ayrıntılı şekilde tanımlanır. En popüler FT bifokal FT-28 – 28 mm genişliğinde bir yakın segmente sahip flat-top bifokaldir.

Diğer popüler birleştirilmiş bifokal ise yuvarlak segmentli bifokaldir. Yuvarlak segmentli bifokallerin bir avantajı, camın uzak ve yakın alanlarını ayıran çizginin bir D-seg bifokalin üst çizgisinden daha az fark edilebilir olma eğilimi göstermesidir. Ancak, yuvarlak segmentli bir bifokalin yakın alanının optik merkezi, camda daha alttadır, bu da bazı kullanıcılar için rahatsız edici olabilir.

Bifokaller sürüş ve okuma gibi görevler için müthiş işe yararken, bir bilgisayar monitörüne olan mesafe gibi ara noktalarda net bir görme sağlama yeteneği bakımından kısıtlıdır.

Trifokal gözlük camları

Trifokal gözlük camları, yaklaşık olarak 18 ila 24 inç mesafedeki ara görme alanındaki nesneleri görmek için yakın segmentin hemen üzerinde kurdela şeklinde ek bir cam segmentine sahiptir.

Bu orta segment yakın segmenin büyütme kuvvetine yüzde 50 ilave sağlar, böylece bilgisayar kullanımı veya araç kullanırken, hız ölçerinizi ve paneldeki diğer göstergeleri görmek için kusursuz hale gelir.

Trifokaller, bifokallerin üst kısmından kol boyu mesafedeki nesneleri hala makul biçimde iyi görebilen, ancak gençlere nazaran daha az odaklanma derinliği yaşayan 50 yaş üzerindeki presbiyopi sorunu olan kişiler için özellikle yararlıdır.

Bifokallerde olduğu gibi, en popüler trifokaller de yakın ve orta segmentler 28 mm genişliğinde olmak üzere bir flat-top (FT) tasarımına sahiptir.

Bazı insanlar, orta alanın üst çizgisinin camın ortasına yakın olması yüzünden camların görünümünden endişelenmeleri veya trifokallere alışmanın zor olması nedeniyle trifokalleri denemekte isteksizdir.

Ama aslında, trifokalleri deneyen çoğu insan sağladıkları (bifokallere kıyasla) ilave görme mesafesinden ve bilgisayar kullanımı için sundukları geniş görme alanından çok memnundurlar.

Karma ("görünmez") bifokaller

Çoğu bifokal ve trifokal gözlük camları cam segmentleri sınırında görünür çizgilere sahip olmalarına karşın, normal yuvarlak segmentli kuzenine kıyasla daha az fark edilir yakın segmentine sahip karma yuvarlak segmentli bifokal bulunur.

Yakın segmenti, camın uzak kısmıyla neredeyse görünmez şekilde birleştirilmiştir.

Görünür çizgiler olmadan, karma bir yuvarlak segmentli bifokal, çizgili bifokallere ve trifokallere nazaran daha genç bir görünüm sağlar.

Ancak, karma bifokalin bir dezavantajı, cam optiğinin uzak ve yakın alanlar arasındaki birleştirilmiş sınırda hafif bozuk olmasıdır. Bu, bazı kullanıcılar için rahatsız edici olabilir.

Karma bifokaller, uzaktan yakına tüm düzeltmeleri, çeşitli görme alanlarını çizgilerle ayırmadan tek bir camda birleştiren özel çizgisiz multifokaller olan progresif camlarile karıştırılmamalıdır.

Günümüzde, progresif camlar kısmen yaşı ortaya koyan seg çizgisi olmadan daha genç bir görünüm sağlamaları nedeniyle, bifokallere veya trifokallere nazaran önemli ölçüde daha popülerdir.

Bifokal ve trifokal camlar için takma rehberleri

Bifokaller tipik olarak, yakın segmentinin üst çizgisi, kullanıcının alt göz kapağıyla aynı yükseklikte olacak şekilde takılır.

Trifokaller, orta segmentin üst çizgisi kullanıcının göz bebeğinin alt sınırıyla hizalı olacak şekilde biraz daha yüksek takılır.

Bu yerleştirmelerle gözleriniz, başınızı geriye eğme veya diğer duruş ayarlamaları yapma ihtiyacı olmadan tipik olarak bifokallerinizin veya trifokallerinizin doğru görüntüleme alanı içinden bakacaktır.

Ancak gözlük takma işlemi sırasında, gözlükçünüz bireysel ihtiyaçlarınıze ve tercihlerinize dayalı olarak bifokal ve trifokal segmentlerinizi daha yüksek veya daha düşük konumlandırabilir.

Güvenlikle ilgili bir not

Bifokaller ve trifokaller monofokal ("tek odaklı") gözlük camlarına nazaran daha geniş bir görme aralığı sağlamalarına karşın, tek bir dezavantajları vardır: başınızı aşağı eğmeyi unutursanız, ayağınızdaki nesneleri bulanık gösterirler.

Bu, bazı kullanıcılar için merdivenden veya kaldırımdan inerken bir güvenlik sorunu olabilir.

Bu nedenle, tek odaklı camları olan ikinci bir gözlüğe sahip olmak (sadece uzak düzeltmesi), merdivenleri kullanırken veya dışarıda yürürken düşme riskini azaltabilir.

Sayfa yayınlandı 17 Şubat 2021 Çarşamba