Kuru Gözler İçin Tedavi Yöntemleri: Tahrişi Gidermenin Yolları
Kuru Gözler Nasıl Giderilir?
Kuru gözleri tedavi etmenin en iyi yolu, bu duruma neyin sebep olduğunu belirlemektir. Sağlıklı bir gözyaşı filminin üç ana katmanı vardır: su, yağ ve müsin. Bu katmanlardan biri ya da daha fazlasındaki bir sorun, kuru göz sendromu veya kuru göz hastalığı olarak bilinen geçici ya da kronik kuruluğa neden olabilir.
Gözyaşınızın hangi bileşeninin sorunlara yol açtığını belirlemek için bir göz doktorunun tam bir göz muayenesi ve kuru göz değerlendirmesi yapması gerekecektir. Bu testin yanı sıra, gözlerinizin yüzey durumu da göz önünde bulundurularak doktorunuz size tedavi seçenekleri sunacaktır.
Önerilebilecek tedavi seçenekleri arasında suni gözyaşı, diğer göz damlası türleri, göz kapağı tedavileri ya da belirli vitaminler ve takviyeler bulunur. Ayrıca evde uygulayabileceğiniz çeşitli terapiler de önerebilirler. Bazı kuru göz hastalığı vakaları ise, sorunu etkili bir şekilde çözebilmek için reçeteli ilaçlar veya cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyabilir.
Kuru Göz Semptomlarının Tedavisi
Kuru göz semptomları yalnızca kısa bir süre devam ediyorsa, evde kolaylıkla tedavi edilebilir. Ancak sık sık tekrarlayan veya kalıcı kuruluk durumları, bir göz doktorunun reçeteli tedavisini gerektirebilir.
Reçetesiz Suni Gözyaşı, Merhem ve Göz Damlası
Reçetesiz olarak temin edebileceğiniz pek çok nemlendirici göz damlası (suni gözyaşı olarak da bilinir) mevcuttur. Bu damlalar, hafif ve geçici kuruluk sorunlarını gidermek için etkili olabilir.
Nemlendirici göz damlaları, doğal gözyaşlarınızın içeriğine benzer bileşenlerle üretilmiştir. Gözünüze uygulandığında, gözyaşı filminizle uyum içinde çalışarak rahatlama, nemlendirme ve koruma sağlarlar.
Bazı göz damlaları, şişe açıldıktan sonra bakteri ve diğer mikroorganizmaların üremesini önlemek için koruyucular içerir. Bu koruyucular, günde dört defadan az kullanıldığında genellikle göze zarar vermez.
Ancak, göz doktorları olası tahriş veya alerjik reaksiyonları önlemek amacıyla genellikle koruyucu içermeyen suni gözyaşı damlalarının kullanılmasını önerir. Ürünün koruyucu içermediği ambalajında belirtilmelidir.
Göz damlalarının her kişi için tek bir çözüm olmadığını bilmek önemlidir. Farklı göz damlası türleri, kuru gözün farklı nedenlerine yöneliktir. Bu da, gözyaşı filminizin hangi kısmının eksik olduğuna bağlı olarak değişir. Bazı insanlar, kuru göz sendromunu tedavi etmek için birden fazla suni gözyaşı damlası türüne ihtiyaç duyabilir.
Eğer suni gözyaşları yeterince etkili olmuyorsa, daha yoğun kıvamlı nemlendirici göz jelleri veya merhemlerden faydalanabilirsiniz. Bu ürünler, yapay gözyaşlarına kıyasla gözde daha uzun süre kalır.
Ancak daha yoğun kıvama sahip oldukları için merhemler ve jeller geçici olarak bulanık görmeye neden olabilir. Bu nedenle birçok kullanıcı, bu ürünleri gece uyumadan önce uygulamayı tercih etmektedir.
Reçeteli İlaçlar
Şiddetli veya kronik kuru göz sendromu, reçetesiz satılan göz damlalarının sağlayabileceğinden daha fazlasını gerektirebilir. Bu durumda göz doktorunuz, ilaçlı göz damlalarını kuru göz tedavisi için reçete edebilir.
Siklosporin Göz Damlası (Restasis)
Genel olarak siklosporin içeren ve "Restasis" adıyla bilinen göz damlası, yalnızca gözlerinizin yüzeyini nemlendirmekten fazlasını yapar. Kuru göz sendromuyla ilişkili iltihabı azaltır ve vücudunuzun daha doğal gözyaşı üretmesine yardımcı olan bir bileşen içerir.
Ancak, Restasis'in etkilerinin hemen görülmediğini bilmek önemlidir. Bu tedaviden tam olarak fayda sağlamak için damlaların her gün, en az 90 gün (yaklaşık üç ay) boyunca düzenli olarak kullanılması gerekmektedir. Yapılan araştırmalar, Restasis tedavisinin gözyaşı üretimini artırarak en az iki yıl boyunca kuru göz belirtilerini ve semptomlarını iyileştirdiğini göstermiştir.
Restasis'in dozaj önerisi, 12 saat arayla günde iki kez her göze bir damla şeklindedir. Bazı kişiler, kullanımın ilk birkaç haftasında gözlerinde yanma ve kızarıklık gibi hafif yan etkiler yaşayabilir.
CEQUA
CEQUA, Restasis'e benzer başka bir anti-enflamatuar göz damlasıdır. Her iki damla da, kuru göz semptomlarına neden olan iltihabı azaltmak ve doğal olarak daha fazla gözyaşı üretimini desteklemek amacıyla çalışır.
Restasis’ten farklı olarak CEQUA, siklosporin dozunun yaklaşık iki katını içerir. Bu ilaç, gözde daha yüksek bir ilaç konsantrasyonu kullanılmasına olanak tanıyan özel bir teknoloji ile üretilmiştir. Ayrıca, bu iki göz damlasının kıvamları da farklıdır. CEQUA su bazlı bir solüsyon iken, Restasis daha yağlı bir kıvama sahiptir.
En iyi sonuçları elde etmek için, CEQUA'yı her göze günde iki kez bir damla olacak şekilde düzenli olarak kullanın. Ancak, sonuçları fark etmeniz birkaç ay sürebilir.
Xiidra
Xiidra (ZYE-druh), kuru göz sendromunun tedavisi için kullanılan bir başka reçeteli göz damlasıdır. Restasis gibi, Xiidra da kuru göz sendromu ile ilişkili iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
Xiidra'nın klinik çalışmalarda bildirilen en yaygın yan etkileri arasında, katılımcıların %5 ila %25'inde görülen göz tahrişi, tat duyusunda değişiklik ve görme keskinliğinde azalma yer almıştır.
Restasis'te olduğu gibi, Xiidra için de önerilen dozaj her göze günde iki kez bir damla şeklindedir. İdeal olarak, damlalar yaklaşık 12 saat arayla uygulanmalıdır.
NOV03
NOV03 (%100 perfloroheksiloktan), meibom bezi işlev bozukluğunun (MGD) neden olduğu kuru göz sendromu semptomlarını hedefleyen yeni bir göz damlasıdır. NOV03, gözlerin nemli kalmasına yardımcı olmak amacıyla aşırı gözyaşı buharlaşmasını engellemeyi hedefler.
Bu göz damlası, su veya koruyucu madde içermeyen, steroidal olmayan bir formülasyona sahiptir. FDA, NOV03 için yapılan Yeni İlaç Başvurusunu kabul etmiş olsa da, bu göz damlasının Haziran 2023'e kadar halka sunulması beklenmemektedir.
Steroid Göz Damlası
Enflamasyon, kuru göz hastalığının önemli nedenlerinden biri olarak kabul edilir ve sıklıkla kızarıklık ile yanmaya neden olur. Suni gözyaşları genellikle bu enflamatuar durumu doğrudan tedavi etmez.
Bu nedenle doktorunuz, kuru gözlerle ilişkili altta yatan iltihabı daha iyi yönetmek için steroid göz damlası önerebilir.
Loteprednol etabonate oftalmik süspansiyon %0.25 (Eysuvis) gibi steroid göz damlaları, semptomları hızlı bir şekilde kontrol altına almak için genellikle kısa süreli olarak kullanılır. Genellikle suni gözyaşları ile birlikte Restasis veya Xiidra gibi uzun vadeli tedavilere ek olarak reçete edilir. Bu tedavi kombinasyonu, kısa vadeli rahatlama sağlarken, uzun vadeli kuru göz tedavisi stratejilerini destekler.
Steroid göz damlalarının (özellikle uzun süre kullanıldığında) yan etkilere neden olma potansiyeli vardır. Bu nedenle, steroid göz damlasına başlamadan önce göz doktorunuza tüm tıbbi geçmişinizi eksiksiz olarak bildirmeniz önemlidir.
Lacrisert
Lacrisert (Bausch + Lomb), steril ve yavaş salınan bir nemlendirici göz tedavisidir. Alt göz kapağının altına, iç göz kapağı ile göz küresinin buluştuğu bölgeye yerleştirilir.
Koruyucu madde içermeyen yağlayıcı bir maddeden oluşan katı bir parçadır ve zamanla yavaş yavaş sıvılaşarak uzun süreli nemlendirme sağlar. Bu da tüm gün boyunca gözlerin nemli kalmasına yardımcı olur.
Lacrisert, orta ila şiddetli kuru göz hastalığı (DED) semptomları olan hastalar için önerilir, özellikle de suni gözyaşları yeterli olmadığında. Gün boyu rahatlama sağlamak için günde bir kez tek bir Lacrisert uygulanmalıdır.
Punktal Tıkaçlar
Hem üst hem de alt göz kapaklarında birer punktum (gözyaşı kanalının açıldığı bölge) bulunur. Punktum, gözyaşlarının gözden gözyaşı kanalı yoluyla burnun arkasına akmasına olanak tanır. Punktal tıkaçlar (diğer adıyla lakrimal tıkaçlar), daha iyi bir gözyaşı filmi korumak için punktum açıklığına yerleştirilir.
Gözyaşlarının yaklaşık üçte ikisi alt punktumdan boşaldığı için genellikle tedavi edilen bölge alt punktumdur. Bu işlem, gözde daha fazla gözyaşı tutulmasına olanak sağlar.
Punktal tıkaçlar biyouyumlu malzemeden yapılır ve yaklaşık bir tuz tanesi büyüklüğündedir. Kuru göz değerlendirmesi sırasında poliklinikte kolayca göz kapağına yerleştirilebilirler. İşlem acı vermez ve tıkaç göz kapağında yerleştirildikten sonra hissedilmesi genellikle mümkün değildir.
Tyrvaya
Tyrvaya (teer-VI-uh), kronik kuru göz sendromu semptomlarının tedavisine yardımcı olabilecek reçeteli bir burun spreyidir. Sprey, burnunuzun içindeki sinir uçlarına etki ederek gözyaşı filmi üretimini uyarır.
Bu sayede kullanıcılar, yapay gözyaşlarına bağımlı olmak yerine kendi doğal gözyaşlarını daha fazla üretebilirler. En sık görülen yan etkiler arasında hapşırma, öksürme ve burun ile boğazda tahriş yer alır.
En iyi sonuçlar için Tyrvaya, günde iki kez her bir burun deliğine bir kez püskürtülmelidir. İlaç yalnızca burun deliğinin iç kısmına temas etmeli ve solunmamalı ya da burun içine derinlemesine püskürtülmemelidir.
Ayrıca, hangi göz damlasını kullanacağınız ve ne sıklıkta kullanacağınız konusunda göz doktorunuzun talimatlarına mutlaka uyun. Farklı markalarda veya birden fazla marka suni gözyaşı kullanmak, doktorunuzun önerdiği kuru göz tedavisinin etkinliğini değerlendirmeyi zorlaştırabilir.
Kuru Gözler İçin Beslenme
Kuru göz tedavisi, yalnızca göze uyguladığınız ürünlerle sınırlı değildir; vücudunuza aldığınız besinlerle de ilgilidir. Diyetinize belirli vitaminleri, takviyeleri ve besinleri dahil etmek, göz kuruluğunu azaltmaya yardımcı olabilir.
Vitaminler ve Takviyeler
Uzun bir süre boyunca, omega-3 yağ asitleri, kuru göz tedavisinde en iyi besin takviyeleri olarak kabul edilmiştir. Bunun nedeni, omega-3'lerin doğasında anti-enflamatuar özelliklere sahip olmasıdır.
Ancak son araştırmalar bu inancı sorgulamaktadır. Bir çalışmada, günlük olarak omega-3 takviyesi alan katılımcılar ile zeytinyağı alanlar karşılaştırılmış ve her iki grubun da kuru göz sendromu (DED) semptomlarının azaldığı gözlemlenmiştir. Zeytinyağı omega-3 içermediği halde DED'yi azaltabildiği için, bu çalışma omega-3'lerin etkisiyle ilgili soru işaretleri oluşturmuştur. Yine de birçok doktor, omega-3'leri denemenizi ve bir ay sonra iyileşme fark ederseniz kullanmaya devam etmenizi tavsiye eder. Eğer bir gelişme gözlemlemezseniz, bu takviyeyi bırakabilirsiniz.
Omega-3 takviyelerinin herkes için uygun olmadığını belirtmek önemlidir. Örneğin, kan sulandırıcı kullanan kişilerin, artan kanama riski nedeniyle omega-3'lerden kaçınmaları gerekir. Diyetinize herhangi bir yeni ilaç veya takviye eklemeden önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Kuru gözleri iyileştirebilecek ya da semptomları hafifletebilecek diğer vitaminler ve takviyeler şunlardır:
A Vitamini: Bakterilere karşı bir bariyer oluşturarak korneanın korunmasına yardımcı olabilir.
B12 Vitamini: Korneanın sinir tabakasını onararak göz ağrısını ve yanma hissini azaltabilir.
D Vitamini: İltihabı azaltabilir ve üretilen gözyaşının kalitesini artırabilir.
Gıdalar
Kuru göz tedavisine yardımcı olabilecek en iyi gıdaların, omega-3 yağ asitleri ve yukarıda belirtilen vitaminler açısından zengin olduğu kanıtlanmıştır. Omega-3, A, B12 ve D vitaminlerinin en iyi kaynakları şunlardır:
Somon, ton balığı, sardalye, uskumru ve ringa balığı gibi soğuk su yağlı balıkları
Kanola yağı, soya fasulyesi yağı ve keten tohumu yağı gibi bitkisel yağlar
Belirli marka bebek mamaları, süt, yoğurt, yumurta, meyve suları ve soya içecekleri gibi güçlendirilmiş gıdalar
Ceviz, chia tohumu ve keten tohumu gibi tohumlar ve kuruyemişler
Lahana, brokoli ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler
Havuç, kabak, kavun, kabak, mango ve tatlı patates gibi turuncu ve sarı renkli ürünler
Domates ve kırmızı biber gibi kırmızı ürünler
Karaciğer veya morina karaciğeri yağı
Kırmızı et
Kümes hayvanları
Peynir
D vitamini ile güçlendirilmiş portakal suyu
Güçlendirilmiş kahvaltılık gevrekler
D vitamini ile güçlendirilmiş süt ve bitki bazlı sütler
Diyetinizi kuru gözlerin tedavisine yardımcı olacak şekilde düzenlemenin en iyi yolu, yüksek şekerli ve işlenmiş gıdaları yukarıda sıralanan göz sağlığına uygun gıdalarla değiştirmektir. Şekerli ve işlenmiş gıdalar, kuru gözlere katkıda bulunan iltihaplanmayı artırma eğilimindedir.
Sıcak Kompres
Gözyaşı filminin yağ bazlı katmanını salgılayan meibom bezleri tıkandığında veya işlevini yitirdiğinde göz kuruluğu meydana gelebilir. Bu bezler, sıcak kompres uygulamalarından fayda görebilir.
Kompresin sıcaklığı ve nemi, bezlerdeki tıkanmış ya da durgun yağı çözerek rahatlama sağlar. Ayrıca, sıcak kompresler meibom üretimini uyararak tahriş olmuş gözleri yatıştırabilir.
Sıcak kompres yapmak için temiz bir bezi çok ılık (sıcak değil) suyla ıslatın. Fazla suyu sıktıktan sonra, bezi kapalı göz kapaklarına hafifçe bastırarak uygulayın.
Göz kapaklarının en az beş ila 10 dakika boyunca tutarlı bir şekilde ısınması önemlidir. Bezler bu kadar uzun süre sıcak kalmayacağı için yaklaşık iki dakikada bir tekrar ısıtmanız gerekebilir.
Mağazadan satın alınan kompres seçenekleri, genellikle daha uzun süre sıcak kalacak şekilde tasarlanmıştır. Bunlar arasında Brudermask ve Thermalon Kuru Göz Kompresleri gibi ürünler bulunur. Evde sıcak kompres hazırlamanın en iyi yolu ise "lif demet yöntemi"dir.
Gözlere Sıcak Kompres Uygularken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Gözlerin üzerine sadece ılık kompres uygulayın, aşırı sıcak kompreslerden kaçının. Aşırı ısı, göz kapaklarının üzerindeki ve çevresindeki hassas cilde zarar verebilir.
Her uygulamada yeni ve temiz bir bez kullanın. Bu, bakterilerin yayılmasını ve potansiyel enfeksiyonları önlemeye yardımcı olur.
Kronik kuru göz tedavisi için sıcak kompreslerin günlük olarak uygulanması gerekebilir. Ancak aşırı kullanım, özellikle ıslak bir bezle yapıldığında, gözlerde tahrişe neden olabilir. Sıcak kompresleri ne sıklıkta ve ne kadar süreyle kullanmanız gerektiği konusunda doktorunuza danışmanız önemlidir.
Göz Masajı
Göz kapağı masajı, sıcak kompresle gevşeyen yağı serbest bırakmaya yardımcı olabilir ve yeni yağ üretimini teşvik edebilir. Ancak, göz kapaklarına özellikle sıcak kompresin ardından her zaman nazikçe masaj yapılmalıdır, çünkü kornealar sıcakken hasara karşı daha hassastır.
Ellerinizi sabun ve suyla iyice yıkadıktan sonra, parmaklarınızı kullanarak üst ve alt göz kapaklarına hafifçe masaj yapın. Üst göz kapağına aşağı doğru, alt göz kapağına ise yukarı doğru masaj yapın. Bunu, gözün iç köşesinden başlayarak kulağa doğru ilerleyerek yapmalısınız.
Gözlerinizi kapalı tutarken, her bir göz kapağına yaklaşık 30 saniye boyunca masaj yapmak en iyisidir. Her göz kapağına beş ila 10 kez tekrarlayın.
Göz Kapağı Isıtma ve Masaj Uygulamaları
Meibom bezi işlev bozukluğunun neden olduğu kuru göz sendromu için çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bu tedavilerin bazıları, sıcak kompres ve meibom bezlerinin boşaltılmasını birleştiren termal titreşim sistemleriyle uygulanır. Diğer sistemler ise yalnızca ısı tedavisi sağlar ve göz kapağı masajı için doktor müdahalesini gerektirir.
Göz kapağı ısıtma ve masaj sistemleri, üreticilerine göre farklı isimlerle anılır. LipiFlow (Johnson & Johnson), iLux (Alcon), TearCare (Sight Sciences) ve MiBo Thermoflo (MiBo Medical Group) gibi cihazlar bu tedavi yöntemleri için geliştirilmiştir. Ancak, uyguladıkları tedavi prensibi genellikle aynıdır.
Bir cihaz göz kapaklarına hassas bir şekilde kontrol edilen ısı uygular ve bu ısı, meibom bezlerinde sıkışmış olan sertleşmiş yağları yumuşatır. Aynı zamanda, nabız sistemi ya da doktor tarafından göz kapaklarına basınç uygulanarak tıkanmış bezler açılır ve yağ tabakası dengesi geri kazandırılır.
Tedavi süresi kullanılan sisteme bağlı olarak değişse de, LipiFlow ve iLux tedavileri genellikle göz başına yaklaşık 12 dakika sürer. Hastalar, genellikle tedaviden sonraki iki hafta içinde semptomlarda iyileşme fark eder. Ancak, bazı durumlarda iyileşmenin belirgin hale gelmesi birkaç ay sürebilir. LipiFlow ve iLux prosedürlerinin sonuçlarının üç aydan bir yıla kadar ya da daha uzun süre kalıcı olduğu görülmüştür.
LipiFlow Kuru Göz Tedavisinin Potansiyel Yan Etkileri:
Kornea aşınması
Göz ağrısı
Göz kapağı tahrişi veya iltihabı
Geçici bulanık görme
Kaşıntı
Kırmızı gözler
Ayrıca, tedaviden sonra gözler bir gün kadar kuru hissedilebilir. LipiFlow, meibom bezlerindeki yağı uzaklaştırır, bu nedenle gözyaşı filminin yağlı tabakasının yeniden oluşması zaman alabilir.
İLGİLİ BAKINIZ: Belirtileriniz İçin En İyi Göz Damlasını Nasıl Seçebilirsiniz?
Kuru Gözün Altında Yatan Nedenler İçin Tedaviler
Yaşam tarzı seçimlerinizin yanı sıra, kuru göz problemlerinizin altında yatan çeşitli nedenler olabilir. Bu nedenler, kontakt lens kullanımından belirli tıbbi durumlara veya ilaçlara kadar geniş bir yelpazede değişiklik gösterebilir.
Ayrıca, gözle ilgili diğer sağlık sorunları da kuruluğa yol açabilir. Bu gibi durumlarda, bir göz muayenesi yaptırmak, doğru tedaviye ulaşmanızda yardımcı olabilir.
Kontakt Lens
Teknik olarak, kontakt lens kullanımı doğrudan kuru göz sendromuna neden olmaz, ancak durumu daha da kötüleştirebilir. Araştırmalar, kontakt lens kullanıcılarının yarısının gün sonunda göz kuruluğu ve rahatsızlık yaşadığını göstermektedir. Ayrıca, kullanıcıların %25 ila %30'u, takarken yaşadıkları kuruluk ve rahatsızlık nedeniyle kontakt lens kullanmayı bırakmaktadır.
Uzmanlar, bazı kontakt lens kullanıcılarında hissedilen tahrişin, zayıf veya ince bir gözyaşı filminden kaynaklandığını düşünmektedir. Kontakt lens kullanımı, bu gözyaşı filmi sorununu daha belirgin hale getirir ve rahatsızlığa yol açar.
Nemlendirici göz damlaları, kontakt lens takarken hissedilen tahrişi hafifletebilir. Ancak, lens takılıyken çoğu göz damlası kullanımı önerilmez. Yine de, Refresh Relieva for Contacts ve Blink Contacts gibi bazı özel formüller, kontakt lens kullanımı sırasında güvenle uygulanabilir.
Kuru gözler için tahrişi ve pütürlülüğü azaltabilecek özel kontakt lensler de mevcuttur. Geleneksel kontakt lenslerden daha büyük olan skleral kontakt lensler, gözün beyaz kısmı üzerine oturarak daha fazla konfor sağlar. Bu lensler, özellikle aşırı kuru göze sahip kullanıcılar için daha rahat olabilir.
Tıbbi Durumlar
Altta yatan bazı tıbbi durumlar, iltihaplanmaya yol açarak kuru göz sendromuna (DED) neden olabilir. Kuru gözlerle ilişkili en yaygın tıbbi durumlar şunlardır:
Tiroid göz hastalığı
Lupus
Romatoid artrit
Sarkoidoz
Eğer bu koşullardan bir veya daha fazlasıyla teşhis konulduysa, kuru göz tedavi seçenekleri hakkında doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Ayrıca, kuru göz sendromuna neden olabilecek diğer biyolojik değişiklikler arasında yaşlanma, hamilelik ve menopoz da bulunmaktadır.
İlaçlarınızı Kontrol Edin
Kullandığınız bazı ilaçlar gözlerinizde kumlanma ve tahrişe neden olabilir. Aşağıdaki ilaç kategorilerinde yer alan ilaçlar, kuru gözlere yol açabilir veya mevcut semptomları kötüleştirebilir:
Antihistaminikler ve dekonjestanlar (Antazolin, Bromfeniramin, Karbinoksamin, Pirilamin)
Beta blokerler (Propranolol, Oxprenolol, Metoprolol)
Ağrı kesiciler (Morfin)
Antidepresanlar (Amitriptilin, Desipramin, İmipramin, Protriptilin, Nortriptilin)
Bulantı önleyici ilaçlar (Trifluoperazin, Thiethylperazine, Tetrahydrocannabinol, Skopolamin)
Gastrointestinal (GI) ilaçlar (Atropin, Methscopolamine)
Antipsikotik ilaçlar (Asetofenazin, Karfenazin, Klorpromazin, Flufenazin, Metotrimeprazin, Mesoridazin)
Parkinson hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlar (Etopropazin)
Akne ilaçları (Accutane)
Hormon tedavileri (Doğum kontrol hapları, hormon replasman tedavisi, tüp bebek tedavisi (IVF))
Kemoterapi ilaçları
Belirli bir ilaca başladıktan sonra göz kuruluğunuzun kötüleştiğini düşünüyorsanız, bunu doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Doktorunuz, kuru gözlere neden olmayacak, aynı derecede etkili bir alternatif önerebilir.
Ekran Sürenizi Göz Önünde Bulundurun
Akıllı telefon, tablet veya bilgisayar gibi ekranlar karşısında uzun süre vakit geçirmek, gözlerde kuruluk, tahriş ve yorgunluğa neden olabilir. Bu durum, dijital göz yorgunluğu ya da bilgisayar görme sendromu olarak bilinir.
Ekran süresinin kuru göz sendromuna yol açmasının başlıca nedeni, ekrana odaklanırken daha az göz kırpmamızdır. Göz kırpmak, gözyaşı filminin göz yüzeyine yayılmasını sağlayarak gözlerin nemli kalmasına yardımcı olur.
Ekran kullanılmadığında, insanlar dakikada ortalama 18,4 kez göz kırpar. Dijital bir ekrana odaklanırken ise bu sayı dakikada 3,6'ya kadar düşer. Dakikada yalnızca üç kez göz kırpmak, gözleri nemli ve temiz tutmak için yeterli değildir.
Ekran kullanırken sık sık göz kırpmak ve düzenli aralar vermek göz sağlığı için oldukça önemlidir. Göz sağlığı uzmanları, "20-20-20 kuralını" önermektedir.
Bu kurala göre, ekran kullanıcıları her 20 dakikada bir ara vermelidir. Mola sırasında, en az 20 saniye boyunca 20 fit (yaklaşık 6 metre) uzaktaki bir nesneye odaklanmak gerekir. Ayrıca, gözleri birkaç saniye kapatmak da gözlerin dinlenmesine yardımcı olur.
Bir Göz Doktoruna Görünün
Gözdeki bazı sorunlar da göz kuruluğuna neden olabilir. Düzenli göz muayeneleri, göz doktorunuzun bu durumları tespit etmesine, tedavi etmesine ve yönetmesine yardımcı olur. Altta yatan bu koşulların ele alınması, sonunda göz kuruluğu tedavisine de katkıda bulunabilir.
Göz kuruluğuna yol açabilecek üç yaygın göz rahatsızlığı meibom bezi disfonksiyonu, blefarit ve lagoftalmi olarak sıralanabilir.
Meibom Bezi Disfonksiyonu
Meibom bezleri, gözyaşı filminin yağ bileşenini üreten göz kapaklarındaki küçük bezlerdir. Bu bezler tıkandığında veya iltihaplandığında, gözyaşınızdaki yağ (meibum) miktarı azalabilir. Bu duruma meibom bezi disfonksiyonu (MBD) adı verilir ve oldukça yaygındır.
Yağlı gözyaşı tabakası, gözyaşı filminin su tabakasının buharlaşmasını önleyerek gözlerde nemin korunmasına yardımcı olur. Yağ tabakası eksik olduğunda su tabakası hızla buharlaşır, bu da gözlerde kuruluk hissine neden olur.
MBD tedavisi, sıcak kompresler ve göz kapağı masajları gibi evde uygulanan terapileri içerebilir. Aynı zamanda, ofis ortamında meibom bezlerinin çalışmasına yardımcı olan cihazlarla yapılan tedaviler de mevcuttur. MBD'niz olduğunu düşünüyorsanız, tedavi seçenekleri hakkında göz doktorunuza danışmanız önemlidir.
Blefarit
Blefarit, göz kapaklarının şişmesine, kaşınmasına ve kızarmasına neden olan bir durumdur. Genellikle göz kapaklarındaki aşırı bakteri birikimi ya da yağ bezlerinin tahrişi nedeniyle ortaya çıkar.
Kuru gözler, blefarit nedeniyle gözyaşı filminizde biriken yağ ve/veya pulların sonucunda oluşabilir. Bu birikim, gözlerin kurumasına yol açabilir.
Blefarit genellikle düzenli göz kapağı temizliği ile tedavi edilebilir. Bazı çalışmalar, kuru göz semptomlarına yardımcı olmak için çay ağacı yağı veya hipokloröz asit kullanımını önermektedir. Ayrıca, Lotilaner oftalmik solüsyon %0,25 gibi yeni ilaçlar, 2023 yılında reçete ile kullanılabilecek ve demodex blefaritini tedavi eden göz damlaları olarak ortaya çıkmıştır.
Reçetesiz göz damlaları ve antibiyotikler de blefarit tedavisinde faydalı olabilir. Rosacea veya kepek gibi altta yatan durumlar varsa, bu sorunların da tedavi edilmesi gerekebilir.
Lagoftalmi ve Disket Göz Kapağı Sendromu
Lagoftalmi, kişinin göz kapaklarını tamamen kapatamaması durumudur. Bu, göz kırpma sırasında veya uyurken (gece lagoftalmisi) meydana gelebilir.
Gevşek göz kapağı sendromu, göz kapaklarının uyku sırasında açılmasına neden olan bir durumdur. Bu maruz kalma, gözlerin kurumasına ve yastığa sürtünmeye karşı savunmasız hale gelmesine yol açar.
Daha önce belirtildiği gibi, göz kırpma işlemi, gözlerin ve gözyaşı filminin sağlığını korumak için önemlidir. Gözler tamamen kapanmadığında veya uyku sırasında açıldığında gözyaşı filmi dengesizleşir ve normalden daha hızlı buharlaşır.
Tedavi edilmediğinde, lagoftalmi ciddi kornea sorunlarına yol açabilir. Komplikasyonlar arasında keratopati, kornea ülserleri ve kornea çıkıntısı bulunur. Lagoftalmi tedavisi; suni gözyaşı, göz merhemi veya jeli, geceleri göz kapağı bandı kullanımı ve nem odası camları gibi yöntemlerle yapılabilir. Şiddetli vakalarda ise cerrahi müdahale seçenekleri de mevcuttur.
Herhangi bir kuru göz tedavisine başlamadan önce, bir göz doktoruna danışarak profesyonel bir görüş almak önemlidir. Doktorunuz, belirtilerinizi değerlendirerek sizin için en uygun kuru göz tedavisini önerebilir.
Dry eye. American Optometric Association. Accessed January 2023.
Lubricating eye drops for dry eyes. American Academy of Ophthalmology. EyeSmart. February 2022.
Restasis (eye drops) uses, dosage, side effects. Drugs.com. May 2022.
Practical guidance for the use of cyclosporine ophthalmic solutions in the management of dry eye disease. Clinical Ophthalmology. July 2019.
Xiidra: uses, dosage, side effects & warnings. Drugs.com. October 2022.
Xiidra side effects. Drugs.com. November 2022.
FDA accepts NDA of NOV03 for DED associated with MGD. Optometry Times. September 2022.
Rethinking dry eye disease with acute steroid treatment. Ophthalmology Times. December 2021.
Lacrisert (hydroxypropyl cellulose) basics, side effects, reviews & more. GoodRX. November 2021.
Tyrvaya (varenicline solution) nasal spray. Tyrvaya. Accessed January 2023.
New study finds fish oil omega-3s EPA and DHA work differently on chronic inflammation. Tufts Now. December 2020.
The Dry Eye Assessment and Management (DREAM) extension study - A randomized clinical trial of withdrawal of supplementation with omega-3 fatty acid in patients with dry eye disease. The Ocular Surface. January 2020
The latest thinking on dry eye treatments. Harvard Health Publishing. October 2022.
The role of nutrition and nutritional supplements in ocular surface diseases. Nutrients. March 2020.
Omega-3 fatty acids. National Institutes of Health. July 2022.
Vitamin A: The nutrition source. Harvard T.H. Chan School of Public Health. Accessed January 2023.
Vitamin B12: The nutrition source. Harvard T.H. Chan School of Public Health. Accessed January 2023.
Vitamin D: The nutrition source. Harvard T.H. Chan School of Public Health. Accessed January 2023.
Self-help for dry eye syndrome. News-Medical. December 2022.
Dry eye therapy: Keeping it simple. Review of Optometry. November 2018.
Efficacy and safety evaluation of a single thermal pulsation system treatment (Lipiflow®) on meibomian gland dysfunction: a randomized controlled clinical trial. International Ophthalmology. September 2022.
12 devices for treating dry eyes. American Academy of Ophthalmology. EyeSmart. November 2020.
Systane iLux. MyAlcon. Accessed January 2023.
Dry eye. National Eye Institute. April 2022.
Scleral contact lenses might be the best solution you’ve never heard of for dry eye and more. University of Utah Health. August 2022.
Dry eye. Johns Hopkins Medicine. Accessed January 2023.
Dry eye. Penn Medicine. Accessed January 2023.
Ocular manifestations of isotretinoin. American Academy of Ophthalmology. EyeWiki. August 2022
Ocular implications of medical fertility and hormonal treatment. American Academy of Ophthalmology. EyeWiki. Accessed January 2023.
8 cancer treatment-related eye changes and how to manage them. MD Anderson Cancer Center. June 2021.
Increased screen time and dry eye: Another complication of COVID-19. Eye & Contact Lens: Science & Clinical Practice. August 2021.
The 20-20-20 rule. Canadian Association of Optometrists. November 2022.
Comprehending, catching and correcting MGD. Review of Optometry. March 2021.
Blepharitis. National Eye Institute. August 2020.
The use of tea tree oil in treating blepharitis and meibomian gland dysfunction. Oman Journal of Ophthalmology. January 2018.
Hypochlorous acid can be the novel option for the meibomian gland dysfunction dry eye through ultrasonic atomization. Disease Markers. January 2022.
Beating the mighty Demodex mites. Ophthalmology Times. March 2022.
Lagophthalmos. StatPearls [Internet]. July 2022.
Floppy eyelid syndrome: a comprehensive review. The Ocular Surface. January 2020.
Sayfa yayınlandı 22 Ekim 2024 Salı
Sayfa güncellendi 29 Ekim 2024 Salı
Tıbben incelendi 3 Şubat 2023 Cuma