Bir cerrahın bakış açısından katarakt ameliyatı sonrası görme

[Editörün notu: Eski katarakt cerrahı Charles B. Slonim, MD, katarakt ameliyatını kendi gözlerine yaptırmanın nasıl bir şey olduğunu ve kendi hastalarına bu işlemi ne zaman yaptıracakları hakkında söylediklerini nasıl değiştirdiğini yazıyor. Dr. Slonim artık farklı bir cerrahi/alt uzmanlığa sahip olmasına ve artık katarakt ameliyatı yapmamasına rağmen, hastalarına prosedür hakkında danışmanlık yapmaktadır.]

25 yılı aşkın bir süredir göz doktoru olarak çalıştım ve bu yılların yarısından fazlasında katarakt ameliyatı yaptım. Bu süre zarfında binlerce hastaya ameliyatın faydaları ve riskleri konusunda danışmanlık yaptım.

Ama bana 55 yaşında "erken dönem" katarakt tanısı konduğunda, en zor danışmanlık yaptığım kişinin kendim olduğunu gördüm. Bir kere, genellikle kendi hastalarıma verdiğim tavsiyeye karşı çıkmayı düşünüyordum.

Her zaman çok muhafazakar bir katarakt cerrahıydım. Bu da, katarakt ameliyatı olasılıkları hakkında onlarla ciddi bir tartışma yapmadan önce, hastanın görme keskinliğinin en az 20/50 veya daha kötü olmasını beklemek anlamına geliyordu.

Charles B. Slonim, MD, katarakt ameliyatı ile görüşünü geri kazandı.

Bu konsültasyonlar sırasında, kataraktı olan birçok kişi görme yetisini geri kazanmanın tek yolunun ameliyat olduğunu öğrenince dehşete düştü. Gözün bulanık doğal merceği çıkarılmalı ve göz içi lens veya GİL olarak bilinen yapay bir lens ile değiştirilmelidir.

Katarakt ameliyatı yapmayı bıraktığımda ve daha modern ve daha güvenli prosedürleri benimsendikten sonra dahi, katarakt ameliyatını, göz grafiğinde ölçülen görme keskinliği 20/20 ila 20/25 olan biriyle nadiren ciddi olarak tartışırdım.

Birçok cerrah, katarakt ameliyatı komplikasyon riskinin, ne kadar hafif olursa olsun, ameliyata gerek kalmadan bunu iyi görebildiğiniz zaman çok büyük olduğuna inanır.

Ancak son kişisel deneyimim, göz grafikleri bize sözüm ona "iyi" görebildiğimizi söylese dahi, görme kalitemizin kataraktla nasıl bozulabileceğini öğretti.

Kataraktın Erken Belirtileri

İlk başta, geceleri sokak ışıklarının etrafında haleler ve gündüzleri parlak ışıklardan gelen parlamayı fark etmeye başladım.

Eskiden, gözlüksüz hep 20/20+ görme keskinliğim vardı. Ama her iki gözümde de katarakt gelişiyordu; sağ gözüm sol gözümden çok daha kötüydü. Muayene koltuğumda, göz grafiğinde 20/20 ile 20/25 arasındaki çizgiyi hala çok fazla sorun olmadan görebiliyordum. Başka bir deyişle ve geçmişte hastalarıma her zaman söylediğim gibi, güya "gayet iyi" görebiliyordum.

Ancak katarakt ameliyatı olmaya karar vermeden yaklaşık bir yıl önce, test sırasında gözlerime bir parlama kaynağı (parlak ışık) yöneltildiğinde kontrast duyarlılık testinde çok kötü performans gösterdim. Bu, saçılan ışık ve göz merceğimi bulanıklaştıran katarakttan kaynaklanan diğer parazitlerin, ikisi arasındaki kontrast tamamen siyah ve beyaz olmadığında (standart bir göz grafiğindeki harfler gibi) nesneleri arka planlarından ayırt etmemi çok daha zorlaştırdığı anlamına geliyordu.

Ve sol gözümü kapattığımda, gördüğüm her şeyin önünde ince bir parafin mumu tabakası varmış gibi hissediyordum. Görüşüm zaman geçtikçe daha da opaklaştı.

Geceleri araba kullanırken, kataraktın klasik semptomlarını yaşıyordum; ışıkların ve farların etrafında haleler ve sokak ışıklarının etrafında biraz parıltı görüyordum. Koyu renkli arabalar ve karanlık gece arka planı arasındaki kontrast, önümdeki arabaların gerçek ana hatlarını ayırt etmemi zorlaştırıyordu.

Yine de bu semptomlara rağmen, göz grafikleri hala "gayet iyi" görebildiğimi söylüyordu.

Kontrast Duyarlılığının & Derinlik Algısının Kaybolması

Sağ gözümdeki merkezi bulanıklık ve pusluluk beni neredeyse monoküler veya "tek gözle görür" hale getirmişti. Sol gözüm baskın hale geldi; zira kataraktın o kadar da kötü olmadığını bu gözle hala görebiliyordum.

[Hangi gözün baskın olduğunu bilmek ister misiniz? Bu baskın göz testlerinden birini deneyin.]

Değişen görüşüm normal günlük aktiviteleri yapmamı engellemedi. Fakat cerrahi işlemler yaptığımda kontrast duyarlılığı kaybından dolayı kesinlikle yavaşladığımı fark ettim. Artık iki gözümle de iyi göremediğim için derinlik algısında da azalma yaşadım.

Tepe aydınlatmaları dahi ameliyat bölgesini bir zamanlar olduğu gibi aydınlatamaya yetmiyordu. Taşınabilir cerrahi kafa lambam da parlaklığının bir kısmını kaybetmiş gibiydi.

Ameliyathanede dile getirdiğim bu şikayetler, bir zamanlar rahat okumak için çok daha fazla ışığa ihtiyaç duyduklarını iddia eden "erken dönem" kataraktı olan hastalardan duyduğum şikayetlere benziyordu.

Ameliyathanenin dışında, arka planı renkli olan bir kağıttaki siyah yazılara bakarken kendimi masamdaki eski bir büyütece uzanırken buldum.

Bir arkadaşım veya aileden biri sürgülü cam bir kapının veya cumbalı pencerenin önünde dursa, yüz özelliklerini ayırt edemeden yalnızca sağ gözümle siluetlerini görüyordum.

Fakat göz grafiği hala 20/20 ila 20/25 görüşüm olduğunu ve "gayet iyi" görebildiğimi söylüyordu.

Bu yüzden tereddüt ettim ve neredeyse her zaman katarakt hastalarıma verdiğim tavsiyeye uydum. Diğer tüm göz cerrahları gibi ben de başta "az rastlanan" komplikasyonlar olmak üzere katarakt ameliyatı hakkında çok şey biliyordum. Kesinlikle gerekmedikçe neden risk alayım ki?

Ayrıca, ara sıra görsel güçlükler çeksem de "gayet iyi" görebiliyordum.

Bardağı Taşıran Son Damla: Katarakt Ameliyatı Zamanı

Ancak bir öğleden sonra, ofisimden eve dönerken duygularım büyük ölçüde değişti.

Tipik bir Florida gün batımına doğru batıya gidiyordum. Her nasılsa, şerit değiştirirken, güneş siperliğimin kenarı ile dikiz aynamın arasından, ön camın çerçevesinin hemen içinde güneş belirdi ve bir an için önümdeki yol görüşümü bulanıklaştıran şiddetli bir parıltı yarattı.

Neyse ki, yakınlarda araba yoktu ve bu olay sürüşümü etkilemedi. Ama bu, bardağı taşıran son damlaydı. Bir dahaki sefere, bu kadar şanslı olmayabileceğimi fark ettim. Ve bu tür bir araba kazası geçirme riski, katarakt ameliyatı geçirirken ortaya çıkabilecek riskten çok daha yüksekti.

Çevremde mükemmel katarakt cerrahları olduğu için ameliyatım için birini seçmem hiç de zor olmadı. Her nedense, kendimi ameliyatı planlamaya zorlamak, neredeyse ameliyat olmaya karar vermek kadar zordu.

Doktorların Kötü Hastalar Oldukları Doğrudur

Doktorların berbat hastalar olduğu iyi bilinir. Bir kere, ameliyat olmak üzere olduğum vücudun bu hassas kısmı hakkında çok fazla şey biliyordum. Ayrıca konferanslarda ameliyatlar sırasında "yanlış giden şeylerin" gösterildiği çok fazla video görmüştüm.

Şüpheye mahal yok: Cerrahıma inancım tam olmasına rağmen, çok gergindim.

Kendime, o korkunç "doktor" hastalardan biri değil, "iyi" bir hasta olmanın önemi hakkında nutuk çektim. Kendi kendime tekniklerin seçimini kesinlikle cerrahıma bırakacağımı söyledim.

Cerrahımın en iyi sonuçları elde etmesine yardımcı olabilecek tekniklerdeki varyasyonlar hakkında parlak fikirlerle dolu olsam da, ona birçok değerli içgörümden herhangi birini sunmanın cazibesine karşı koymaya karar verdim.

Ameliyatıma hazırlanırken ilk tam göz muayenemi oldum. Hayatımın büyük bir kısmında mükemmel görme yetisine sahip olduğum için uzağı görmek için hiçbir zaman gözlüğe ihtiyaç duymamıştım; yalnızca takmaya devam ettiğim bir çift reçetesiz okuma gözlüğüm vardı.

"Premium" bir multifokal GİL'ye karşı monofokal göz içi lens (GİL) seçimim basitti. Kataraktla ilgili en büyük şikayetim parlama ve halelerdi. Premium GİL'leri olan hastaların görmeye ilişkin şikayetlerinin çoğu optikten kaynaklandığı için, multifokal lens ile parlama ve halelere maruz kalma riskine girmek istemedim.

Aslında kataraktlı merceğimi asferik bir GİL ile değiştirme fikri beni biraz heyecanlandırdı. Asferik lenslerin optiğinin, gözün doğal kristal merceğinden dahi üstün olabileceğini okumak ilgimi çekmişti.

Doğal göz merceğim bana yarım asırlık harika bir görüş sağlamış olsa da, modern bilim, ışık ışınlarını odaklamak için ideal olan mükemmel optiklere sahip GİL'ler üretmişti.

Katarakt Prosedürü

Ameliyat öncesi göz damlalarımı, olası göz enfeksiyonunu önlemek için antibiyotiklerimi ve iltihaplanmayı ve şişmeyi kontrol altına almak için bir nonsteroid anti-enflamatuvar ilaç (NSAID) aldım.

Ameliyat günü, bekleme alanındayken anksiyetemi yatıştırmak için ilaç istedim. Ancak çok fazla almak istemedim; zira ameliyatı ve mümkün olduğunca çok detayı hatırlamak istiyordum.

Ameliyathaneye gidişimizi ve cerrahımın bana merhaba dediğini hatırlıyorum. Topikal anestezik damlalar aldım, ardından hazırlandım ve üzerimi örttüler.

Biri benden dümdüz yukarı, ışığa bakmamı istedi; burada iki kalın, gri üç boyutlu yarım daireler hafifçe kaymış ve bir boşlukla ayrılmıştı.

Prosedür sırasında, tüm görüşüm sanki su altından suya bakıyormuşum gibi açık renkte griydi. Bu görüş hiç değişmedi. Prosedür için kullanılan ekipmandan gelen sesleri dinledim ve lensim kırıldığında (emülsifiye edildiğinde) ve ardından emildiğinde (aspire edildiğinde) görüşümdeki değişiklikleri görmeye çalıştım.

Ameliyat mikroskobu ışığının parlaklığı nedeniyle görüşüm neredeyse hiç değişmedi. Cerrahım, korteksimin (kataraktımın yumuşak, çevresel kısmı) mikroskobik (yarık lamba) göz muayenesinde gördüğüne kıyasla beklediğine kıyasla biraz daha inatçı olduğu yorumunu yaptı. Ama her şey yolunda gidiyordu.

Daha sonra cerrahım kataraktımın alındığını söyledi. O anda yukarı baktım ve merceksiz görmenin nasıl bir şey olduğunu (afakik) anlamaya çalıştım fakat yine de hiçbir detayı seçemedim. Her şey aynı görünüyordu.

Cerrahım asferik GİL'nin yerine takıldığını söylediğinde, görüşüm hala daha iyi değildi. Beklentim göz önüne alındığında bu beni kesinlikle hayal kırıklığına uğratmıştı. Bunun yerine, üç boyutlu gri yarım daireler, tüm prosedür boyunca tam olarak onları gördüğüm gibi kaldı.

Daha sonra yüzümü örten örtüyü kaldırdılar. Cerrahım her şeyin mükemmel gittiğini söylediğinde tamamen rahatladım. Odaya baktım ve fotoreseptörlerimin (retinadaki ışığa duyarlı hücreler) hala beyazlatılmış olduğunu fark ettim.

Bu durum, göze yönelik sabit bir ışık, fotoreseptörlerin ışığa duyarlı fotopigmentleri (kromoforları) toparlama ve yenileme şansı olmadan fazla çalışmasına neden olduğunda ortaya çıkar. Bu, fotoreseptörlerin "beyazlatıldığı" veya iyi görme yetisi için gerekli pigment olmadan bırakıldığı geçici bir durum yaratır.

En azından odadaki görüntüleri ve gölgeleri görebiliyordum. Bu kesinlikle tatmin ediciydi.

Ameliyattan Sonraki İlk Düşüncelerim

Bana verilen ilaçlardan dolayı, zorunlu olan 10-15 dakikalık süre boyunca dinlenme odasında olduğumu hatırlamıyorum. Ancak taburcu alanındaki sandalyede oturduğum noktada hafızam canlı bir şekilde işlemeye başladı.

Taburcu alanından, bekleme ve dinlenme alanlarını görebiliyordum. Sağ gözümle baktığımda bu alanlar kesinlikle parlaktı. Sol gözüm kapalıyken etrafta dolaşan herkesi görebiliyor ve kolayca fark edebiliyordum.

Uzaktaki görüntüler hala bulanıktı. Ne yazık ki, kimlik bilekliğime bakmaya karar verdim ve adımın cam gibi net olduğunu fark ettim.

"Eyvah", diye düşündüm. "Artık miyopum (uzağı göremeyen)! İmplantımın gücü yanlış. Birisi bir hata yaptı!"

(Doktorların çok fazla şey bildikleri veya bildiklerini düşündükleri için korkunç hastalar oldukları hakkında söylediklerimi hatırlıyor musunuz?)

Kaygılandım. Katarakt ameliyatından sonra miyop olmak istemedim. Hayatım boyunca emetropiktim (bu, düzeltme olmadan iyi bir görme yetisine sahip olma durumudur). Şimdi bir şey söylesem mi yoksa beklesem mi diye düşündüm. Ne de olsa ben de bir doktordum ve bunu açıklığa kavuşturmam gerekiyordu.

Başka bir prosedüre ihtiyaç duyacak mıydım? Umarım ihtiyaç duymazdım.

Geçirdiğim ameliyat türü olan açık kornea katarakt ameliyatı hakkında bildiğim her şeyi hatırlamaya çalıştım. Kendime kornea ödemi veya şişmesinin tipik olarak düzelene kadar miyopik kaymaya neden olduğunu hatırlattım.

Bir şeyler söylemek için beklemeye karar verdim ancak eve dönüş yolunda optimumdan daha az görme sonucu olasılığı konusunda endişelenmeye devam ettim. Ama işin olumlu tarafı ben cerrahımın ne yapacağını sorgulamakla meşgulken, uzaktaki renk kontrastlarının muhteşem olduğunu fark ettim.

Katarakt Ameliyatı Sonrası Görme

Öğleden sonra, görme kalitem çarpıcı bir şekilde iyileşmişti. Ama görme keskinliğim hala beklediğimden azdı. Televizyon ve radyo reklamlarının vaat ettiklerini istiyordum: "tartışmasız 20/20!" Hala emetropik olmaktan çok miyoptum ve bundan dolayı mutsuzdum.

Ama genel olarak, ameliyat günüm tamamen olaysız geçti. Enfeksiyonu önlemek ve şişliği azaltmak için reçete edilen göz damlamı aldım ve sürecin en iyisi biçimde sonuçlanmasını umut ettim.

Ameliyattan sonraki ilk gün uyandım, göz koruyucumu çıkarmak için sabırsızlanıyordum. Görüşüm bir önceki güne göre biraz daha bulanıktı ve bunu gözde gece boyunca oluşan hipoksiden (düşük oksijen) kaynaklanan kornea şişmesi olarak açıklamaya çalıştım. Buna, gece boyunca göz kırpılmamasından kaynaklanan gözyaşı duygunluğu da dahil olmak üzere farklı faktörler neden olabilir. Sebep ne olursa olsun, bu tür bir şişlik daha büyük bir miyopik kaymaya yol açabilir.

Yakını görme yetim hala oldukça iyiydi. Göz damlamı kullanmaya devam ettim. Ve /ameliyat sonrası ilk gün öğleden sonra, sağ gözümdeki görüntü daha önce gördüğümü hatırladığım hiçbir şeye benzemiyordu: Görüntü, gençlik yıllarımdaki en iyi görme yetimin dahi kopyalayamayacağı şekilde net ve renkliydi.

Ameliyattan sonraki ilk gün sonuçlar şu şekildeydi:

• Görme keskinliği, 20/25 (uzaklık)

• 19 mmHg iç (göz içi) göz basıncı (normal aralık)

• Minimum iç enflamasyon

Katarakt ameliyatı olmadan önce görme yetim en az 20/25'ti. Ancak bu yeni 20/25 görme yetisi yalnızca farklı değil, aynı zamanda şaşırtıcıydı.

Yeni görme yetimi, ilk yüksek çözünürlüklü televizyonumu (HDTV) satın aldığım güne benzettim. Bu, sağ gözümle bir HDTV'de ve sol gözümle eski bir analog TV'de dünyaya bakmak gibiydi.

Bu noktada sol gözümün önünde, sağ gözümde ameliyattan önce hiç fark etmediğim "mum tabakası" hissi ortaya çıktı. Ve sol gözüm sözüm ona sağlam gözümdü.

Artık miyop değildim. Farklı renklerdeki iki nesne arasındaki keskin kontrast kesinlikle olağanüstüydü. Ameliyattan sonraki ilk ve ikinci günümde her saat bir önceki saatten daha iyiymiş gibi görünüyordu.

Geceleyin araba kullanmak da görsel olarak muhteşemdi. Sağ gözüm karanlık bir arka plandaki koyu renk bir arabanın keskin ana hatlarını ayırt edebiliyordu. Artık ışıkların etrafında haleler görmüyordum. Kaldırımlardaki ve hatta arabaların içindeki görüntüler cam gibi netti.

Gördüğüm en çarpıcı görüntülerden biri, evimizde beyaz bir duvarın önünde bulunan Murano bardak takımıydı. Bardak, 24 ayar altın varak tasarımları ve vurguları ile kobalt mavisi renginde. Yalnızca sağ gözümle incelediğimde, renkler arasındaki inanılmaz kontrast nedeniyle bardak neredeyse üç boyutlu görünüyordu.

Bugün dahi "monoküler 3-B görüşüm" devam ediyor.

Ameliyat sonrası ikinci günümde tam günümü alacak bir ameliyat planlamıştım. Ameliyathaneye geri dönmek ve bu kez ameliyat masasının diğer tarafında olmak benim için büyük bir zevkti.

Tepe aydınlatmaları o kadar parlaktı ki onları iki seviye kıstım. Bu ışık hassasiyetinden kaynaklanmıyordu; her şeyi çok daha iyi görebildiğim için ekstra ışığa ihtiyaç duymamıştım. Ve bir vaka için kafa lambamı kullanmam gerektiğinde, halojen ışık daha önce fark etmediğim parlak, beyaz bir ışığa dönüşmüştü. Günü planladığımdan daha erken bitirdim.

İlk "görme komplikasyonum" ameliyattan sonraki dördüncü ve beşinci günlerde meydana geldi. Ameliyat sonrası dördüncü gecede, her ışığın noktasal kaynağında (sokak ışıkları, kırmızı park lambaları, karşıdan gelen beyaz farlar gibi) ışıktan 60 derecelik açılarda ve zıt 240 derecelik açılarda çıkan iki keskin tanımlanmış çizgi vardı; bu yeni bir durumdu.

Bunun ne anlama geldiğini çözmeye çalıştım ama paniklemeden önce beklemeye karar verdim. Sekizinci gecede, çizgiler ortadan kaybolmuştu. Soruna muhtemelen arka kapsülümdeki (göz merceğini tutan "torbanın" arka kısmı) geçici bir kırışıklık neden olmuştu.

Ameliyat sonrası bir haftalık ziyaretimde düzeltmesiz görme keskinliğim 20/15, göz içi basıncım 19 mmHg idi ve yalnızca bir iç enflamasyon belirtisi vardı.

Bu Arada Muayenehanede

Ameliyattan bir ay sonra, 20 yılı aşkın süredir hastam olan 75 yaşındaki bir kadını muayene ettim. On yıldan uzun bir süredir izlediğim "erken dönem" katarakt geliştirmişti.

Bir önceki yıl beni ziyareti sırasında bu hastanın her iki gözünde 20/40 görme /ve orta derecede katarakt vardı. Kataraktı olmasına rağmen bu kadar iyi görebilmesine ne kadar şaşırdığımı daha önce belgelemiştim. Göz grafikleri, diğer testler hariç, o zaman "gayet iyi" görebildiğini doğruladı.

Ve o gün dahi bana "son derece iyi" görebildiğini söylemişti.

Ancak bu ziyarette herhangi bir görme şikayeti olmadığını söylemesine rağmen görüşü bir gözünde 20/50, diğer gözünde 20/60 idi.

Yakın zamanda katarakt ameliyatı geçirdiğimi söylediğim ilk hastam oldu.

Ve bu sefer standart katarakt tartışmamı yaparken tamamen farklı bir yaklaşım benimsedim.

Bu olay üzerine katarakt ameliyatı önermedim; katarakt ameliyatı olması için ısrar ettim. Daha iyi görerek araba kullanmak gibi bir fayda elde edebileceğini önerdim, ancak hayattan daha fazla keyif almak için her zaman sadece iyi görmek olarak kabul ettiği şeyin ötesinde benim gördüklerimi görmesi gerektiğinde "ısrar ettim".

Sayfa yayınlandı 15 Eylül 2021 Çarşamba