Triệu chứng của các rối loạn thường gặp ở mắt
Khi nói đến các rối loạn thường gặp ở mắt, mọi người thường tự hỏi liệu một triệu chứng nào đó, chẳng hạn như đỏ mắt hoặc mắt sưng, có cần phải có chăm sóc chuyên nghiệp hay không.
Bài viết này có tám triệu chứng phù hợp với các rối loạn phổ biến ở mắt — và những gì quý vị nên làm với các rối loạn đó.
Thông thường, các rối loạn phổ biến ở mắt có thể được chia thành các triệu chứng chính ở mắt, giúp quý vị dễ dàng phân loại các rối loạn đó và tìm ra các hướng dẫn cụ thể. Các danh mục chính bao gồm:
Đỏ
Ngứa
Sưng
Rát
Chấn thương
Đau
Mờ (giảm thị lực)
Các điểm, các chớp lóe và các vật thể trôi nổi
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải nhận thức rằng những hướng dẫn này chỉ là tổng quan và không nên thay thế việc tư vấn với chuyên gia chăm sóc mắt của riêng quý vị.
Mắt đỏ, tấy lên
Mắt đỏ và đỏ ngầu có nhiều nguyên nhân, bao gồm nhiễm trùng, viêm, dị ứng, vỡ mạch máu và chấn thương. Nếu lòng trắng của mắt quý vị (củng mạc) trông có màu đỏ hoặc hồng, quý vị có thể bị một trong các tình trạng sau:
Bệnh đau mắt đỏ. Nếu quý vị có con, quý vị gần như chắc chắn biết về một nhiễm trùng mắt còn gọi là bệnh đau mắt đỏ. Người lớn cũng có thể mắc phải. Nếu đỏ là do một dạng của bệnh đau mắt đỏ còn gọi là viêm kết mạc, thì quý vị cũng sẽ có các triệu chứng như ngứa, rát hoặc cảm giác châm chích, tiết dịch mắt, sưng, chảy nước - hoặc kết hợp của những biểu hiện trên. Một số dạng bệnh đau mắt đỏ dễ lây và một số thì không. Ví dụ, viêm kết mạc dị ứng không lây nhiễm. Nhưng các dạng bệnh đau mắt đỏ do vi rút và vi khuẩn dễ lây. Vì vậy, tốt nhất là quý vị nên gặp chuyên gia chăm sóc mắt để xác định loại viêm kết mạc mà quý vị bị là loại nào và cách điều trị tốt nhất. Mẹo xử trí nhanh: Cho đến khi quý vị biết thêm về những gì có thể gây ra vấn đề của quý vị, quý vị cần phải tránh dụi mắt. Đảm bảo rằng quý vị rửa tay thường xuyên. Để giảm đau, hãy dùng gạc ướt, mát chườm lên bên ngoài mí mắt đã nhắm lại của quý vị.
Dị ứng mắt. Dị ứng có thể theo mùa (mùa xuân và mùa thu) hoặc bệnh này có thể xảy ra khi thứ gì đó gây khó chịu (chất gây dị ứng) xâm nhập vào mắt quý vị, chẳng hạn như lông mèo hoặc khói. Triệu chứng của dị ứng mắt bao gồm ngứa mắt và mắt đỏ, chảy nước mắt và mắt sưng húp. Mắt của quý vị bị ảnh hưởng như thế nào có thể phụ thuộc vào thời gian trong năm và loại cây cối mà quý vị có trong khu vực quý vị sống. Một số nơi gây ra các vấn đề dị ứng theo mùa vào mùa xuân và mùa thu. Nhưng nhiều người cũng có thể bị dị ứng quanh năm vì mạt bụi, nấm mốc, v.v. Mẹo xử trí nhanh: Cố gắng chườm lạnh, ướt lên bên ngoài mí mắt đã nhắm lại của quý vị. Quý vị cũng có thể thấy giảm bớt nếu dùng thuốc kháng histamine không kê đơn dạng uống. Nếu tình trạng dị ứng tiếp tục làm quý vị khó chịu, quý vị có thể cần đến gặp chuyên gia chăm sóc mắt để được kê đơn thuốc giúp quý vị đối phó với các triệu chứng.
Vỡ mạch máu.Các mạch máu rất nhỏ trong củng mạc (phần màu trắng của mắt) có thể bị vỡ do căng, lực nâng, dụi mắt hoặc không vì lý do gì. Khi điều này xảy ra, mắt bị đỏ tươi do máu rỉ ra bên dưới kết mạc trong suốt bao phủ củng mạc. Đây được gọi là xuất huyết dưới kết mạc. Mắt đỏ do xuất huyết dưới kết mạc trông có vẻ đáng sợ, nhưng nó thường là vô hại và không phải là trường hợp cấp cứu.
Mẹo xử trí nhanh: Để được an toàn, quý vị nên gặp chuyên gia chăm sóc mắt trong vòng một hoặc hai ngày sau khi nhận thấy các triệu chứng để đảm bảo không có nguyên nhân bên trong nào làm mạch máu bị vỡ. Nếu không, thực sự không có cách điều trị nào khác ngoài thời gian cho hầu hết các trường hợp rò rỉ máu này.
Chấn thương mắt. Đập vào mắt chắc chắn có thể gây đỏ mắt, kèm theo đau và mắt mờ. Mắt có thể bị xước, nhưng cũng có thể có những tổn thương tiềm ẩn bên trong mắt, chẳng hạn như bong võng mạc, điều này có thể rất nghiêm trọng và phải được điều trị càng nhanh càng tốt. Trừ khi cú va đập là rất nhẹ, chuyên gia chăm sóc mắt cần phải đánh giá chấn thương mắt ngay lập tức. Mẹo xử trí nhanh: Để phần nào làm giảm nhẹ ngay lập tức, hãy đắp một miếng gạc thật lạnh hoặc túi đá lạnh lên mắt bị thương. Tránh chà xát mắt đó. Nếu quý vị không thể liên hệ được với chuyên gia chăm sóc mắt của quý vị, hãy đến phòng cấp cứu hoặc trung tâm chăm sóc khẩn cấp để được giúp đỡ.
Ngứa mắt
Hầu như tất cả các tình trạng ngứa mắt đều do một số loại dị ứng gây ra. Thông thường, ngứa nhẹ có thể được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt bôi trơn không kê đơn. Tránh dùng thuốc nhỏ mắt "làm trắng mắt", vì loại thuốc này đôi khi có thể gây đỏ mắt khi sử dụng lâu dài. Quý vị cũng có thể chườm lạnh hoặc chườm túi đá lạnh để giúp làm giảm ngứa mắt.
Ngứa dữ dội hơn có thể cần trợ giúp thêm, chẳng hạn như thuốc kháng histamine dạng uống hoặc thuốc nhỏ mắt theo đơn. Mặc dù ngứa mắt không phải là trường hợp cấp cứu, nhưng quý vị vẫn có thể cần tham khảo ý kiến chuyên gia chăm sóc mắt để được tư vấn hoặc kê đơn.
Nếu mí mắt của quý vị bị đỏ và bị viêm, thì quý vị có thể đã bị bệnh viêm bờ mi. Hãy chắc chắn việc quý vị gặp chuyên gia chăm sóc mắt để xác định nguyên nhân và điều trị thích hợp.
Mẹo xử trí nhanh: Cố gắng tránh dụi mắt! Dụi mắt sẽ giải phóng các chất hóa học gọi là các histamine, các chất này thực sự khiến cho tình trạng ngứa trở nên trầm trọng hơn.
Mắt mờ
Nếu quý vị bị mắt mờ mà xảy ra đột ngột và dai dẳng, hãy coi đây là một trường hợp cấp cứu. Hãy gặp chuyên gia chăm sóc mắt của quý vị hoặc đến bệnh viện hoặc trung tâm chăm sóc khẩn cấp.
Nếu một bên mắt trở nên mờ hoặc tối đột ngột, giống như một bức màn đang kéo xuống, đây là trường hợp cấp cứu và cần được chuyên gia chăm sóc mắt đánh giá ngay lập tức. Những triệu chứng này có thể cho thấy võng mạc bị bong ra hoặc thậm chí là đột quỵ.
Nếu quý vị có một số vết mờ nhỏ, những vết mờ này xảy ra và hết, điều này có thể có nghĩa là mệt mỏi, khô hoặc mỏi mắt. Hãy nhớ rằng nhiều tình trạng ở mắt có thể gây ra một số biểu hiện mắt mờ, bao gồm cả bệnh đau mắt đỏ, dị ứng, khô mắt và thậm chí là công việc phải dùng thị lực gần nhiều. Hầu hết đây không phải là những tình huống cấp cứu.
Mẹo xử trí nhanh: Đối với nhìn mờ nhẹ, hãy thử cho mắt nghỉ ngơi. Nếu tình trạng nhìn mờ vẫn tiếp diễn, hãy hẹn khám khám mắt.
Mắt sưng
Thường xuyên bị sưng bất thường quanh mắt là dấu hiệu của dị ứng. Tất nhiên, chấn thương như bị đập vào mắt cũng có thể khiến mắt sưng lên.
Mẹo xử trí nhanh: Nếu mắt sưng (hay chính xác hơn là mí mắt sưng lên) do dị ứng, quý vị có thể phải dùng thuốc thông làm mũi không kê đơn dạng uống để giảm bớt các triệu chứng.
Rát mắt
Rát mắt có thể do dị ứng, khô, mệt mỏi, căng thẳng về thị lực (như là làm việc trên máy tính) hoặc kết hợp các nguyên nhân trên. Thông thường, cảm giác rát không phải là trường hợp cấp cứu, nhưng quý vị nên gặp chuyên gia chăm sóc mắt nếu cảm giác đó vẫn dai dẳng.
Mẹo xử trí nhanh: Thông thường, tình trạng rát mắt hoặc châm chích mắt có thể thuyên giảm bằng thuốc nhỏ mắt bôi trơn không kê đơn và nghỉ ngơi. Chườm gạc ẩm và mát lên mắt nhắm lại của quý vị cũng có thể có tác dụng.
Đau mắt
Đau mắt có thể đột ngột hoặc âm ỉ, bên trong hoặc bên ngoài, liên tục hoặc ngắt quãng, nhói và đột ngột như dao đâm hoặc nhoi nhói. Theo nguyên tắc chung, nếu quý vị bị đau mắt kèm theo đỏ, quý vị nên coi đây là trường hợp cấp cứu và hãy gặp chuyên gia chăm sóc mắt của quý vị hoặc đến phòng cấp cứu của bệnh viện hoặc trung tâm chăm sóc khẩn cấp ngay lập tức.
Đau mắt liên tục, đặc biệt là khi di chuyển mắt hoặc đẩy nhẹ mắt, đôi khi có thể là dấu hiệu của tình trạng viêm một số bộ phận bên trong mắt.
Những người bị viêm khớp dạng thấp hoặc đau cơ xơ hóa (đau mạn tính khắp cơ thể) có thể bị đau mắt liên quan đến bệnh. Ngoài ra, đôi khi cảm giác khó chịu ở mắt là do khô mắt. Đôi khi, đau mắt là do điều gì đó nghiêm trọng, như viêm màng bồ đào. Đây là tình trạng viêm các mô bên trong mắt, như là mống mắt. Một lần nữa, loại tình trạng này cần phải được điều trị càng sớm càng tốt.
Đau mắt kèm theo mắt mờ cần phải được coi là một trường hợp cấp cứu. Hãy gặp chuyên gia chăm sóc mắt hoặc đến phòng cấp cứu của bệnh viện hoặc trung tâm chăm sóc khẩn cấp ngay lập tức.
Mẹo xử trí nhanh: Nếu mắt quý vị đau âm ỉ như đau đầu trong mắt nhưng không bị đỏ hoặc không bị mắt mờ, điều này có thể là do lạm dụng mắt quá mức, mỏi mắt hoặc thậm chí là các vấn đề về xoang. Trong những trường hợp này, chỉ nên gặp chuyên gia chăm sóc mắt nếu cảm giác khó chịu không thuyên giảm bằng cách thư giãn mắt và có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn.
Các điểm, các chớp lóe và các vật thể trôi nổi
Hầu hết các điểm và các vật thể trôi nổi là bình thường. Chúng được tạo ra bởi các mẩu nhỏ protein (collagen) trôi dạt vào thủy tinh thể giống như gel trong suốt lấp đầy bên trong mắt.
Khi chúng ta già đi, thủy tinh thể trở nên lỏng hơn và những sợi và hình dạng giống như sợi chỉ này di chuyển ("trôi nổi") dễ dàng hơn trong thủy tinh thể, điều này làm cho dễ nhận thấy thành phần này hơn. Ngoài ra, thủy tinh thể có thể rời ra hoặc tách phần kết nối của nó với võng mạc, tạo ra thêm các vật thể trôi nổi.
Nhưng một số vật thể trôi nổi, đặc biệt là khi đi kèm với các chớp lóe ánh sáng, có thể cho thấy có điều gì đó nghiêm trọng đang xảy ra bên trong mắt quý vị có thể gây bong võng mạc.
Theo nguyên tắc chung, nếu quý vị có một vài vật thể trôi nổi trông giống như những chấm nhỏ, sợi chỉ hoặc "những con rệp" xuất hiện tùy thuộc vào mức độ mệt mỏi của quý vị hoặc loại ánh sáng quý vị đang sử dụng, thì đó là những điều bình thường. Nhưng nếu quý vị đột nhiên nhìn thấy các chớp lóe sáng, những đám mây các vật thể trôi nổi, sương mù xoáy hoặc một bức màn che khuất một phần tầm nhìn của quý vị, thì tốt nhất là quý vị nên gặp chuyên gia chăm sóc mắt của mình hoặc đến phòng cấp cứu của bệnh viện hoặc trung tâm chăm sóc khẩn cấp càng sớm càng tốt.
Hầu hết các trường hợp bong võng mạc có thể được chữa khỏi nếu được điều trị sớm. Tuy nhiên, nếu bong võng mạc bị bỏ qua, tình trạng này có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn hoặc thậm chí mù lòa.
Mẹo xử trí nhanh: Hầu hết các trường hợp bong thủy tinh thể tạo ra các đốm và các vật thể trôi nổi chỉ cần được theo dõi. Nhưng quý vị không có cách nào để biết quý vị bị bong thủy tinh thể hay là bong võng mạc nghiêm trọng hơn nhiều. Vì vậy, nếu các vật thể trôi nổi đột ngột xuất hiện, hãy gặp chuyên gia chăm sóc mắt.
Vật thể lạ (vật gì đó trong mắt)
Có một vật gì đó trong mắt quý vị có vẻ như đó là một trường hợp cấp cứu và nó thường xuyên là như vậy. Cho dù mảnh kim loại, gai, nhãn dán hay vật sắc nhọn thâm nhập vào mắt quý vị, thì điều vô cùng quan trọng là quý vị cũng cần phải gặp chuyên gia chăm sóc mắt hoặc đến bệnh viện cấp cứu hoặc trung tâm chăm sóc khẩn cấp ngay lập tức.
Đừng dụi mắt hoặc cố gắng loại bỏ bất cứ thứ gì có trong đó. Quý vị có thể gây ra nhiều tổn thương hơn. Băng một cách lỏng lẻo bằng một cách cốc giấy (hoặc tấm che mắt nếu quý vị có) lên mắt và tìm kiếm sự giúp đỡ.
Mẹo xử trí nhanh: Cũng phải thực tế. Không phải mọi thứ lọt vào mắt quý vị đều nghiêm trọng. Tất cả chúng ta đều có một chút gì đó trong mắt mình. Nếu biết đó chỉ là một mảnh bụi gây kích ứng mắt, quý vị có thể thử rửa mắt bằng dung dịch nước muối sinh lý vô trùng hoặc thuốc nhỏ mắt bôi trơn. Nếu có thể, hãy thử lật mí mắt của quý vị từ trong ra ngoài để xem quý vị có thể đánh bật mảnh nhỏ đó ra không. Nếu không có biện pháp khắc phục nào tại nhà hiệu quả, hãy tìm kiếm sự trợ giúp của chuyên gia.
Để tìm hiểu thêm về các vấn đề ở mắt và các triệu chứng liên quan, hãy đọc All About Vision's Các triệu chứng ở mắt từ A đến Z hoặc Trang chủ Các tình trạng ở mắt.
Trang được xuất bản trong Thứ Tư, 18 tháng 8, 2021
