Nhiễm trùng mắt: Loại, triệu chứng và điều trị
Nhiễm trùng mắt xảy ra khi các vi sinh vật có hại — vi khuẩn, nấm và vi-rút — thâm nhập vào bất kỳ phần nào của nhãn cầu hoặc các mô xung quanh, gồm cả mặt trước trong suốt của mắt (giác mạc) và màng mỏng lót phần ngoài của mắt và mí mắt bên trong (kết mạc).
Các triệu chứng nhiễm trùng mắt
Các triệu chứng thường gặp của nhiễm trùng mắt bao gồm:
Đau
Chảy nước mắt
Mắt sưng
Sưng quanh mắt
Ngứa
Nhìn mờ
Bất kỳ khi nào bạn nghi ngờ bị nhiễm trùng mắt, bạn luôn phải tới bác sĩ của mình để khám mắt. Cố gắng tự chẩn đoán tình trạng của bản thân có thể khiến chậm tiếp cận phương pháp điều trị hiệu quả và có khả năng dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
Nếu bạn đeo kính áp tròng, bạn chỉ nên đeo kính mắt cho đến khi bạn đã thăm khám với chuyên gia chăm sóc mắt hoặc GP của bạn để chẩn đoán và điều trị.
Có nhiều loại nhiễm trùng mắt khác nhau, và chuyên gia chăm sóc mắt hay GP của bạn cần xác định loại nhiễm trùng mắt cụ thể mà bạn mắc phải để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Bác sĩ của bạn có thể lấy mẫu từ vùng bị ảnh hưởng của mắt bạn để nuôi cấy vi khuẩn nhằm đánh giá chính xác loại nhiễm trùng mắt bạn gặp phải, nếu có. Việc này có thể giúp xác định phương pháp điều trị hiệu quả nhất, chẳng hạn thuốc kháng sinh nhắm đến loại vi khuẩn gây ra nhiễm trùng.
Các loại nhiễm trùng mắt
Dưới đây là các ví dụ về nhiễm trùng mắt do vi-rút, nấm và vi khuẩn gây ra:
Viêm kết mạc
Viêm kết mạc, là một loại nhiễm trùng mắt thường gặp, lây nhiễm cao thường lây lan ở trẻ em tại nhà trẻ, lớp học và các môi trường tương tự. Giáo viên và những phụ lớp tại nhà trẻ cũng có nguy cơ cao bị viêm kết mạc khi làm việc trong các môi trường tiếp xúc gần với trẻ nhỏ.
Những loại viêm kết mạc lây nhiễm thường gặp thường bắt nguồn từ vi-rút hoặc vi khuẩn. Trẻ sơ sinh cũng có thể bị nhiễm trùng mắt do viêm kết mạc (viêm kết mạc do chlamydia và lậu cầu) trong lúc sinh khi mẹ bị bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Các loại nhiễm trùng mắt do vi-rút khác (viêm giác mạc do vi-rút)
Bên cạnh những loại viêm kết mạc thường gặp, các loại nhiễm trùng mắt khác do vi-rút bao gồm viêm kết mạc herpes, xảy ra khi tiếp xúc với vi-rút Herpes simplex.
Viêm giác mạc do nấm
Loại nhiễm trùng mắt này xuất hiện trên bản tin khắp thế giới vào năm 2006 khi một giải pháp kính áp tròng bị rút khỏi thị trường có liên quan đến đợt bùng phát ở những người đeo kính áp tròng.
Nhiễm trùng mắt do nấm liên quan đến nấm Fusarium, nấm này thường được tìm thấy trong chất hữu cơ. Loại nấm này và nấm khác có thể thâm nhập vào mắt theo những cách khác nhau, chẳng hạn thông qua một tổn thương đâm xuyên do cành cây gây ra.
Viêm giác mạc do acanthamoeba
Người đeo kính áp tròng có nguy cơ cao gặp phải vật ký sinh, chúng có thể thâm nhập vào mắt và gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng đe dọa đến thị lực, loại nhiễm trùng này có tên là viêm kết mạc do acanthamoeba. Đây là lý do tại sao những người đeo kính áp tròng nên tuân thủ một số lời khuyên an toàn cụ thể, chẳng hạn tránh bơi lúc đeo kính áp tròng.
Nếu bạn đeo kính áp tròng khi bơi hoặc thư giãn trong bồn tắm nước nóng, đảm bảo là bạn tháo và khử trùng kính áp tròng ngay sau đó.
Thực tế là, nhìn chung những người đeo kính áp tròng có nguy cơ cao bị nhiễm trùng mắt do nấm và vi khuẩn, và phải tuân thủ chăm sóc kính áp tròng đúng cách.
Bệnh mắt hột
Một loại nhiễm trùng mắt nghiêm trọng có tên là bệnh mắt hột, liên quan đến vi khuẩn chlamydia trachomatis, là nguyên nhân hàng đầu gây ra mù lòa ở một số nơi trên thế giới. Nhiễm trùng lây lan do ruồi ở những môi trường không vệ sinh và tái nhiễm trùng là vấn một đề thường gặp.
Bệnh mắt hột thường gây nhiễm trùng cho mí mắt bên trong mà bắt đầu hình thành sẹo. Sau đó, việc hình thành sẹo này làm cho mí mắt "quay vào trong", và lông mi bắt đầu quẹt vào và phá hủy mô trên giác mạc, kết quả là mù vĩnh viễn. Để kiềm chế bệnh mắt hột cần vệ sinh sạch sẽ và áp dụng các phương pháp điều trị như thuốc kháng sinh dạng uống.
Viêm nội nhãn
Thường do vi khuẩn gây ra, viêm nội nhãn là tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng ở bên trong mắt. Nguyên nhân thường gặp nhất gây viêm nội nhãn là tổn thương mắt do đâm xuyên. Nó có thể là biến chứng hiếm gặp của phẫu thuật mắt, chẳng hạn phẫu thuật đục thủy tinh thể.
Phải tiến hành điều trị y khoa nhanh chóng bằng thuốc kháng sinh hiệu nghiệm để phòng ngừa mất thị lực nghiêm trọng hoặc thậm chí mù lòa do viêm nội nhãn.
Biến chứng của nhiễm trùng mắt
Nhiễm trùng cũng có thể ảnh hưởng đến các phần bên trong của mí mắt trên và dưới để tạo ra lẹo mắt hoặc chắp. Phải tránh dụi hoặc “nặn” lẹo mắt, vì điều này có thể làm cho nhiễm trùng sâu hơn, nghiêm trọng hơn mà người ta gọi là viêm tổ chức hốc mắt.
Viêm tổ chức hốc mắt là nhiễm trùng mô quanh nhãn cầu. Đây là trường hợp cấp cứu y khoa vì nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây mù lòa, viêm màng não và thậm chí tử vong.
Nhiễm trùng cũng có thể dẫn đến viêm và tắc hệ thống dẫn lưu nước mắt và gây viêm túi lệ.
Nhiễm trùng cũng có thể là nguyên nhân tiềm ẩn của loét giác mạc, giống với áp xe trên mắt. Nếu không được điều trị, loét giác mạc có thể dẫn đến mất thị lực nghiêm trọng.
Điều trị nhiễm trùng mắt
May mắn thay, có thể điều trị hiệu quả hầu hết các nhiễm trùng mắt thường gặp nhất do vi khuẩn gây ra bằng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ kháng sinh kê đơn và chườm.
Nhiều trường hợp nhiễm trùng mắt thường gặp do vi-rút gây ra tự khỏi. Trong những trường hợp nhiễm trùng mắt nghiêm trọng do vi-rút gây ra, bạn có thể được kê thuốc nhỏ mắt kháng vi-rút. Một số trường hợp nhiễm trùng mắt do vi-rút phải dùng thuốc nhỏ mắt steroid một cách cẩn thận để giảm viêm liên quan.
Tùy thuộc vào nguyên nhân tiềm ẩn của nhiễm trùng mắt, bác sĩ của bạn có thể kê thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng vi-rút dạng uống. Nếu triệu chứng của bạn nặng hơn hoặc thay đổi, hãy liên hệ ngay với chuyên gia chăm sóc mắt hoặc GP của bạn.
Cách phòng ngừa nhiễm trùng mắt
Nếu bạn ở gần người bị mắt đỏ, không chạm vào mắt của bạn cho đến khi bạn rửa tay sạch sẽ.
Bạn cũng có thể giảm thiểu khả năng bị các loại nhiễm trùng mắt thường gặp do vi khuẩn hoặc vi-rút gây ra bằng cách tránh dụi mắt, rửa tay thường xuyên cả ngày (đặc biệt là trước khi đeo và tháo kính áp tròng), giặt sạch khăn tắm và khăn trải giường thường xuyên, và dùng các sản phẩm vệ sinh kháng khuẩn để lau các bề mặt cũng như những khu vực thường dùng khác.
Trang được xuất bản trong Thứ Tư, 18 tháng 8, 2021
