Kiểm tra tìm mắt trội: Cách tìm mắt trội của bạn
Bạn đã từng nghe thuật ngữ "mắt trội" và "tính trội của mắt" nhưng không biết chắc chúng có nghĩa là gì hoặc cách thực hiện kiểm tra mắt trội như thế nào? Dưới đây là những thông tin cơ bản…
Mắt trội — Mắt trội là gì?
Mắt trội là mắt cung cấp mức thông tin lớn hơn một chút tới phần thị giác của não và truyền thông tin chính xác hơn về vị trí của các vật thể.
Trong hầu hết các trường hợp, thuật ngữ "mắt trội" được sử dụng khi mô tả tình trạng thị giác bình thường, trong đó hai mắt phối hợp chức năng với nhau một cách nhịp nhàng và có thị lực tương đối bằng nhau, và một mắt đơn giản là mắt "chỉ đạo" hoặc mắt ưu tiên.
Nhưng đôi khi, "mắt trội" được sử dụng để mô tả mắt có thị lực và chức năng bình thường trong các trường hợp loạn thị và tật lác mắt do loạn chức năng.
Kiểm Tra Tìm Mắt Trội
Đây là một kiểm tra tìm mắt trội đơn giản để xác định mắt nào là mắt ưu tiên của bạn:
Duỗi hai cánh tay ra trước mặt bạn và tạo một lỗ mở hình tam giác giữa ngón cái và ngón trỏ bằng cách đặt hai bàn tay vào nhau theo một góc 45 độ.
Mở cả hai mắt, chỉnh sao cho đồ vật ở xa nằm vào tâm lỗ mở tam giác này — chẳng hạn như đồng hồ treo tường hoặc tay nắm cửa.
Nhắm mắt trái lại.
Nếu đồ vật vẫn nằm ở tâm lỗ mở tam giác, mắt phải (mắt đang mở) sẽ là mắt trội của bạn. Nếu đồ vật này không còn nằm trong khung giữa hai bàn tay, mắt trái sẽ là mắt trội của bạn.
Dưới đây là một kiểm tra tìm mắt trội dễ khác:
Duỗi một cánh tay ra, giữ cho ngón cái của bàn tay đó ở tư thế thẳng đứng. (Hoặc nếu bạn có thể dùng ngón trỏ thay cho ngón cái).
Mở cả hai mắt và tập trung vào một đồ vật ở xa, đặt ngón cái của bạn chồng lên đồ vật đó. (Dừng lo lắng nếu có vẻ như một phần ngón cái của bạn biến mất — đây là hiện tượng bình thường.)
Nhắm mắt luân phiên.
Mắt vẫn giữ cho ngón cái của bạn ở ngay trước đồ vật trong khi mắt còn lại đang nhắm sẽ là mắt trội của bạn.
Cả hai cách kiểm tra tìm mắt trội này đều được phân loại là kiểm tra "ngắm", vì chúng sắp thẳng hàng một mục tiêu ngắm với một dụng cụ ngắm tạm thời (giống kiểu "đầu ruồi" trên nòng súng trường).
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng các kiểm tra ngắm tìm mắt trội, mặc dù dễ thực hiện và nhìn chung là chính xác, có thể bị ảnh hưởng bởi sự thuận tay (xem bên dưới) và các yếu tố phi thị giác khác.
Để tránh những yếu tố trùng hợp này, một số nhà nghiên cứu lập luận rằng các kiểm tra không ngắm tìm mắt trội có thể là cách xác định tính trội của mắt chính xác hơn.
Trong những kiểm tra này, chủ thể mở cả hai mắt, người ta sẽ dùng những thiết bị quang học đặc biệt để kích thích thị giác cho từng mắt. Và đây là hạn chế của phương pháp kiểm tra không ngắm tìm mắt trội — thiết bị và chuyên môn để thực hiện kiểm tra này thường chỉ có trong các cơ sở nghiên cứu hoặc phòng khám mắt chuyên môn.
Trong hầu hết các trường hợp, những kiểm tra ngắm đơn giản tìm mắt trội như những phương pháp ở trên sẽ xác định chính xác mắt trội của bạn.
Tính Trội Của Mắt Và Sự Thuận Tay
Mặc dù tính trội của mắt và sự thuận tay (thuận tay trái hoặc thuận tay phải) không liên quan trực tiếp nhưng những đặc điểm này có sự liên hệ đáng kể.
Các nghiên cứu về dân số chỉ ra rằng khoảng 90 phần trăm dân số thuận tay phải và khoảng 67 phần trăm dân số có mắt phải là mắt trội.
Mặc dù nghiên cứu đã chỉ ra rằng khả năng cao một người thuận tay phải có mắt trội là mắt phải — cao hơn khoảng 2,5 lần so với khả năng một người thuận tay trái có mắt trội là mắt trái — nhưng không thể dự đoán tính trội của mắt chỉ dựa vào tính thuận của tay.
Không Có Mắt Trội: Có Khả Năng Này Không?
Có khả năng sẽ không có mắt trội? Có thể, nhưng không thường gặp.
Nếu trong kiểm tra tìm mắt trội không thấy được mức trội là rõ ràng thì có nhiều khả năng người đó có tính trội mắt hỗn hợp (còn được gọi là tính trội mắt luân phiên), trong đó một mắt trội đối với một số chức năng hoặc nhiệm vụ, và mắt còn lại trội ở các thời điểm khác nhau.
Một số người có thể thực hiện kiểm tra ngắm tìm mắt trội và phát hiện ra rằng mục tiêu ngắm không được sắp thẳng hàng một cách hoàn hảo với lỗ mở hình tam giác giữa hai bàn tay hoặc với ngón cái (tùy thuộc vào loại kiểm tra ngắm mà họ thực hiện) bằng một trong hai mắt.
Có phổ mức trội của mắt giữa các cá nhân. (Tương tự như tính trội của tay). Nói cách khác, một số người có thể có một mắt rất trội, trong khi người khác có thể có ít sự khác biệt hơn về tính trội giữa hai mắt.
Tuy nhiên, ở mức độ nào đó, tính trội của mắt được lập trình trong não chúng ta.
Bên trong vỏ não thị giác (phần não xử lý thông tin thị giác) là các sọc tế bào thần kinh (nơ-ron) được gọi là các cột mắt trội. Những sọc nơ-ron này dường như phản hồi một cách ưu tiên với thông tin từ mắt này so với mắt kia và rất quan trọng đối với sự phát triển thị lực của hai mắt.
Nhưng các nhà nghiên cứu cũng tin rằng có một chút chồng lấn và độ dẻo trên những cột mắt trội này — cho thấy tính trội của mắt có thể thay đổi, luân phiên và có lẽ không hoàn chỉnh ở một số cá nhân.
Mắt Trội Trong Bắn Súng, Chụp Hình Và Thể Thao
Vậy tầm quan trọng thực tế của việc thực hiện kiểm tra tìm mắt trội là gì?
Biết được mắt nào trội có thể giúp bạn thực hiện tốt hơn nhiều hoạt động. Dưới đây là một số ví dụ phổ biến:
Mắt trội trong bắn súng. Khó bắn mục tiêu di động bằng súng của bạn? Nguyên nhân có thể do mức trội của bạn là so le — nghĩa là, mắt trội và tay trội của bạn nằm ở hai bên khác nhau.
Ví dụ, nếu bạn là xạ thủ thuận tay phải (và như vậy là thuận vai phải) nhưng lại có mắt trội là mắt trái, tự bản thân bạn có thể thấy mình đang bắn đằng sau mục tiêu di động từ trái sang phải và đằng trước mục tiêu di động từ phải sang trái. Nhận biết được điều này sẽ giúp bạn có điều chỉnh phù hợp để cải thiện độ chính xác khi bắn.
Một lựa chọn khác để bù đắp tính trội so le là mở cả hai mắt cho đến ngay trước khi bạn thực hiện phát bắn. Mở hai mắt giúp bạn có thể sử dụng 100 phần trăm thị lực ngoại biên và nhận thức chiều sâu để sẵn sàng cho phát bắn. Nhắm mắt trái trội so le của bạn ngay trước phát bắn giúp bạn điều chỉnh ở giây chót để căn chỉnh nòng súng tốt hơn với mục tiêu di động.
Mắt trội trong chụp hình Biết mắt nào là mắt trội có ý nghĩa quan trọng khi sáng tác một bức hình bằng cách nhìn qua kính ngắm của máy ảnh phản xạ ống kính kỹ thuật số (DSLR) hoặc máy ảnh phim tương tự.
Dùng mắt trội của bạn sẽ giúp bạn xem trước chính xác cú bấm máy thực tế. Dùng mắt không trội sẽ làm một số chi tiết hơi lệch sang một bên hoặc nằm ngoài khung hình.
Mắt trội trong thể thao. Nếu (giống hầu hết mọi người) bạn thuận tay phải và có mắt trội là mắt phải, một số môn thể thao sẽ yêu cầu bạn để đầu đúng vị trí để tận dụng triệt để mắt trội của mình.
Ví dụ, trong môn bóng chày, bóng mềm và crikê, bạn cần quay đầu đủ khi đánh bóng bằng gậy để mắt trội của bạn có thể nhìn rõ độ xoay, tốc độ và vị trí của cú ném bóng đang tới gần.
Một ví dụ khác là trong môn gôn. Căn chỉnh đúng cách cú đánh bóng vào lỗ gôn (và thậm chí cú đánh và lái bóng theo đường bóng lăn) đòi hỏi bạn phải quay đầu đủ để tận dụng triệt để mắt phải trội của mình để hình dung cú đánh bạn sắp thực hiện và chọn vị trí cơ thể một cách chính xác và đánh bằng đầu gậy để đạt được mục tiêu.
Nếu bạn nghiêm túc với thể thao và đang tìm hướng dẫn về cách tận dụng tốt nhất mắt của mình để cải thiện phong độ trong thể thao, hãy cân nhắc thăm khám với một chuyên gia chăm sóc mắt có chuyên môn về thị lực thể thao.
Tính thuận tay và tính trội của mắt: một phân tích tổng hợp về mối quan hệ giữa chúng. Thuận bên: Asymmetries of Body, Brain and Cognition. Volume 1, issue 1; 1996. Published online October 2010.
Mechanisms underlying decoding at 7 T: Ocular dominance columns, broad structures, and macroscopic blood vessels in V1 convey information on the stimulated eye. NeuroImage. February 2010.
A new method to assess eye dominance. Psicológica. Volume 29, issue 1; 2008.
Understanding eye dominance. Texas Parks & Wildlife Magazine. November 2006.
Trang được xuất bản trong Thứ Tư, 18 tháng 8, 2021
