Song thị: Nguyên nhân và điều trị
Song thị? Nếu bạn bắt đầu thấy hai hình ảnh khi đôi mắt phối hợp nhịp nhàng với nhau như bình thường, bạn cần phải xem xét một cách nghiêm túc.
Ngay cả khi song thị của bạn chỉ là tạm thời thì bạn vẫn nên thăm khám với chuyên gia chăm sóc mắt của mình để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Nguyên nhân gây ra song thị
Các đợt song thị tạm thời có thể xảy ra vì nhiều lý do, gồm cả uống quá nhiều rượu hoặc quá mệt mỏi. Kiểu song thị ngắn hạn này thường không phải lý do để lo lắng.
Nhưng nếu song thị kéo dài hoặc tiếp tục tái phát, nguyên nhân có thể bao gồm:
Đột quỵ, tổn thương đầu, u não, sưng não hoặc chứng phình mạch não
Tổn thương đầu hoặc não, khối u, đột quỵ hoặc bệnh lý liên quan có thể gây ra song thị khởi phát đột ngột. Sau khi khám cho bạn, chuyên gia chăm sóc mắt của bạn có thể giới thiệu bạn tới một bác sĩ chuyên khoa, chẳng hạn như bác sĩ chuyên khoa thần kinh hoặc bác sĩ phẫu thuật thần kinh để kiểm tra thêm và điều trị.
Những bất thường ở giác mạc
Song thị cũng có thể do các bệnh về giác mạc gây ra, chẳng hạn bệnh giác mạc chóp và loạn dưỡng giác mạc. Thường có thể xử trí song thị do những bất thường ở giác mạc bằng kính áp tròng đặc biệt hoặc các phương pháp điều trị mắt khô như thuốc nhỏ mắt hoặc nút ống lệ. Nhưng trong một số trường hợp, bạn có thể phải làm các thủ thuật phẫu thuật như cấy giác mạc hoặc cấy Intacs. Chuyên gia chăm sóc mắt của bạn có thể giúp xác định phương pháp điều trị nào là tốt nhất cho tình trạng song thị của bạn.
Mắt khô
Mắt khô nghiêm trọng, chẳng hạn Hội chứng Sjogren, có thể gây song thị do không đủ nước mắt hoặc nước mắt chất lượng kém. Với nhiều người bị khô mắt thì thuốc nhỏ mắt, nút ống lệ, vitamin mắt, kỹ thuật vệ sinh mí mắt hoặc kết hợp tất cả những cách điều trị này có thể sẽ hữu ích.
Phẫu thuật khúc xạ
Nếu bạn đã thực hiện LASIK (phẫu thuật điều trị tật khúc xạ bằng tia laser), PRK, hoặc bất kỳ phẫu thuật khúc xạ nào để giúp bạn nhìn tốt hơn mà không cần đeo kính hoặc kính áp tròng, bạn có thể tạm thời bị song thị do những thay đổi về giác mạc của bạn.
Bề mặt giác mạc bất thường, do bản thân phẫu thuật hoặc do mắt khô sau phẫu thuật, có thể khiến tia sáng phân tán thay vì hội tụ.
Vấn đề này thường biến mất sau vài ngày hoặc vài tuần sau phẫu thuật. Nhưng bạn có thể cần dùng thuốc nhỏ mắt trong một thời gian. Trong một số trường hợp, bạn có thể cần thủ thuật điều chỉnh thị lực thứ hai bằng laze để loại bỏ song thị hoàn toàn.
Đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể cũng có thể gây ra song thị. Lý do là thấu kính tự nhiên của mắt bị làm đục có thể khiến cho tia sáng phân tán theo các hướng khác nhau, dẫn đến đa ảnh, đặc biệt là khi bạn nhìn vào ánh sáng. Phẫu thuật đục thủy tinh thể thường sẽ khắc phục được vấn đề này.
Liệt dây thần kinh sọ
Song thị cũng có thể do chứng liệt hoặc mất phối hợp của một hoặc nhiều cơ kiểm soát vị trí và sự kết hợp của mắt do liệt dây thần kinh sọ.
Liệt dây thần kinh sọ có thể do tiểu đường, tổn thương đầu, khối u, đa xơ cứng, viêm màng não, huyết áp cao, tắc động mạch hoặc chứng phình mạch gây ra.
Hầu hết trường hợp liệt dây thần kinh sọ đều tự hết mà không cần điều trị khi bệnh lý gây ra tình trạng này được cải thiện. Nhưng một số người có thể cần phẫu thuật hoặc tròng prism đặc biệt để khắc phục song thị.
Song thị và mắt lé
Rõ ràng, hầu hết chúng ta đều không mong muốn nhìn thấy hai hình ảnh. Nhưng thực tế thì khả năng hai mắt nhìn thấy một hình ảnh duy nhất liên quan đến một hệ thống phức tạp gồm cơ, dây thần kinh và các bộ phận khác của mắt.
Khi hai mắt có hướng nhìn chính xác, đồng thời tập trung cùng thời điểm, chúng ta sẽ chỉ nhìn thấy một hình ảnh. Khi hai mắt có hướng nhìn và độ tập trung khác nhau, song thị có thể xảy ra.
Một số người bẩm sinh mắt đã không phối hợp với nhau, tình trạng này được gọi là mắt lé. Mắt có thể chéo vào trong hoặc quay ra ngoài. Một mắt thậm chí có thể đi lên trong khi mắt kia đi xuống.
Nếu bạn bị mắt lé, bạn sẽ thấy hai hình ảnh nếu não bạn cho phép, do mỗi mắt đều nhìn thấy một vật thể khác nhau vào cùng thời điểm. Nhưng não thường thích nghi bằng cách tắt hoặc bỏ qua thông tin từ một bên mắt. Đây được gọi là sự lược bỏ. Phẫu thuật hoặc liệu pháp về thị lực có thể giúp rất nhiều người bị mắt lé.
Điều trị song thị
Nói chung, phương pháp điều trị song thị bao gồm phẫu thuật, liệu pháp về thị lực, tròng prism, hoặc thuốc.
Điều quan trọng là phải khám mắt toàn diện để giúp xác định nguyên nhân gây song thị càng sớm càng tốt. Chuyên gia chăm sóc mắt của bạn sau đó có thể điều trị song thị hoặc giới thiệu bạn tới một bác sĩ chuyên khoa (chẳng hạn bác sĩ chuyên khoa thần kinh).
Nếu bạn đột ngột bị song thị và lờ đi rồi sau đó nó biến mất trong thời gian dài, điều này có thể là não bạn đã lược bớt một trong các hình ảnh (lược bớt). Mặc dù chắc chắn điều này là dễ chịu hơn và có thể chịu được đối với bạn nhưng nó không phải là một dấu hiệu tốt. Lược bớt có thể đang che đi một vấn đề nghiêm trọng cần được xử lý.
Trên thực tế, tình trạng này có thể là vấn đề sống còn, chẳng hạn u não hoặc chứng phình mạch. Hãy thăm khám với chuyên gia chăm sóc mắt hoặc GP của bạn ngay nếu xuất hiện song thị.
Một số tình trạng mà có thể gây ra song thị rất khó, nếu không muốn nói là không thể, khắc phục. Đồng thời, đột quỵ và liệt dây thần kinh gây ra song thị thay đổi bất thường không thể được đo lường đủ chính xác để khắc phục.
Trong một số trường hợp, bạn có thể cần một khoảng thời gian điều chỉnh để có thể học cách sống chung với các triệu chứng. Chuyên gia chăm sóc mắt của bạn có thể giúp kê đơn lăng kính, che một bên mắt trong một khoảng thời gian, hoặc kê đơn kính áp tròng đặc biệt hoặc các liệu pháp khác.
Trang được xuất bản trong Thứ Tư, 18 tháng 8, 2021