Đau đầu sau mắt: Nguyên nhân và cách điều trị
Đau đầu sau mắt là tình trạng mà hầu hết mọi người đều gặp phải ở thời điểm nào đó trong đời. Các triệu chứng bao gồm đau bắt nguồn ở xoang hoặc sau mắt. Đau đầu có thể có hoặc không có nhịp đập giống mạch.
Khi bạn trải qua cơn đau đầu sau mắt, bạn muốn nó dịu đi. Bạn cũng muốn có câu trả lời.
Nguyên nhân gì gây ra đau đầu sau mắt? Bạn có thể làm gì để làm dịu cơn đau? Đau đầu sau mắt có phải do vấn đề nào đó về thị lực gây ra không?
Trước tiên, hãy cùng giải quyết câu hỏi cuối.
Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO) định nghĩa “đau sau mắt” là "sự khó chịu của cơ thể do một bệnh về mắt hoặc bệnh lý khác gây ra." Nhưng AAO cũng cho biết, "nơi bạn cảm nhận cơn đau không nhất thiết là chỉ báo của nguyên nhân gây đau."
Trong hầu hết các trường hợp, đau đầu sau mắt là một loại đau xuất chiếu — tức là, đau cảm nhận ở một nơi không phải nơi nó xuất phát. Đau xuất chiếu là phổ biến bởi mạng lưới các dây thần kinh cảm giác liên kết của cơ thể cung cấp cho rất nhiều mô khác nhau.
“Hầu như tất cả các cấu trúc ở đầu nhạy cảm đau đều xuất chiếu cơn đau tới vùng mắt,” Tiến sĩ Mark W. Green, MD, giáo sư thần kinh học tại Trường Y Khoa Icahn tại Bệnh viện Mount Sinai ở New York phát biểu. “Chỉ có điều cơn đau trong mắt không có nghĩa là vấn đề nằm ở mắt. Trên thực tế, hiếm khi vấn đề nằm ở mắt.”
Green lưu ý rằng một quy tắc hữu ích cần nhớ là nếu phần màu trắng của mắt (củng mạc) không đỏ và không có phàn nàn gì về thị giác, chẳng hạn như mắt mờ hoặc thị lực méo mó, khó có khả năng đau đầu có liên quan đến vấn đề ở mắt.
Các nguyên nhân thường gặp gây ra đau đầu sau mắt
Chứng đau nửa đầu
Đau đầu do chứng đau nửa đầu là kiểu đau đầu làm mất khả năng thường gặp nhất. Đây là kiểu đau đầu theo đợt kéo dài đến 72 giờ và thường gây ra cơn đau dữ dội, bưng bưng ở một bên đầu và sau mắt. Đau đầu do chứng đau nửa đầu cũng có thể lan xuống sau đầu.
Các triệu chứng kinh điển khác của chứng đau nửa đầu bao gồm buồn nôn, nôn mửa và nhạy cảm với ánh sáng, mùi và âm thanh.
“Chứng đau nửa đầu bắt nguồn từ thuật ngữ ‘megrim’, có nghĩa là đau đầu ốm. Những người có chứng đau nửa đầu bị ốm”, Green cho biết. “Chúng ta nói về phổ đau nửa đầu, tức là nhiều loại đau đầu. Chúng cho cảm nhận khác nhau, nhưng vẫn là một phần của phổ đau nửa đầu.”
Những nhiễu loạn về thị giác như triệu chứng thấy chớp lóe hoặc các quầng quanh nguồn sáng được gọi là tiền triệu đau nửa đầu có thể xảy ra trước cơn đau đầu. Tuy nhiên, phần lớn những người bị đau nửa đầu không trải qua tiền triệu đau nửa đầu.
Có nhiều nguyên nhân gây đau nửa đầu. Những nguyên nhân này bao gồm mệt mỏi, căng thẳng về cảm xúc, thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều, bỏ bữa, ánh sáng chói hoặc lập lòe, mùi thối, âm thanh lớn, một số loại thực phẩm và thay đổi nhiệt độ cũng như độ ẩm.
Dường như cũng có mối liên hệ mật thiết giữa di truyền và đau nửa đầu, bởi 70% số người bị đau nửa đầu cho biết ít nhất một người thân cũng có tiền sử đau nửa đầu.
Nếu được phát hiện đủ sớm, có thể điều trị thành công đau nửa đầu bằng thuốc giảm đau không kê đơn, nhưng cũng có sẵn một số loại thuốc kê đơn để sử dụng cho mục đích dự phòng giảm cả số cơn đau lẫn tình trạng đau khi đau đầu do chứng đau nửa đầu khởi phát.
Có thể cần phác đồ dùng thuốc hàng ngày để điều trị chứng đau nửa đầu mạn tính và dự phòng đau đầu sau mắt.
Đau đầu theo cụm
Đau đầu theo cụm là tình trạng xảy ra nhiều và thường xuyên các cơn đau đầu ngắn và đau đầu cực đau. Giai đoạn của đau đầu theo cụm này có thể kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng, và sau đó là giai đoạn thuyên giảm khi mà hàng tháng hoặc hàng năm sau không xuất hiện đau đầu nữa.
Đau đầu theo cụm thường xuất hiện nhanh, đôi khi kèm theo tiền triệu, và có thể kéo dài đến ba tiếng. Các triệu chứng bao gồm đau dữ dội (thường đau đầu sau mắt) mà có thể lan ra các vùng khác của mặt, đầu và cổ; mắt đỏ và sưng; và chảy nước mắt quá mức.
Người ta tin rằng những bất thường ở vùng dưới đồi (phần não điều khiển nhiều chức năng quan trọng của cơ thể) có thể là nguyên nhân gây đau đầu theo cụm. Người ta chưa nhận diện được nguyên nhân gây khởi phát và hiện chưa có phương thuốc chữa khỏi đau đầu theo cụm sau mắt.
Điều trị đau đầu theo cụm tập trung vào làm giảm tính nghiêm trọng của cơn đau, rút ngắn khoảng thời gian đau đầu theo cụm và phòng ngừa các cơn đau trong tương lai. Bạn có thể lựa chọn các phương pháp điều trị như liệu pháp oxy, các thuốc nhóm triptan có thể tiêm và gây tê tại chỗ.
Nhiễm trùng xoang
Xoang là hốc rỗng trong hộp sọ. Xoang nằm sau mũi, trán và má — và cũng nằm sau mắt. Nhiễm trùng xoang (viêm xoang) là nguyên nhân gây đau phổ biến, gồm cả đau đầu sau mắt.
Đau đầu do chứng đau nửa đầu thường bị chẩn đoán nhầm là đau đầu do xoang. Điều trị đau đầu do xoang bao gồm xử trí nhiễm trùng nền bằng thuốc kháng sinh và thuốc làm thông mũi kê đơn.
Các tình trạng mắt gây đau đầu sau mắt
Cuối cùng, có nhiều tình trạng mắt và các vấn đề khác có thể gây đau đầu sau mắt. Những tình trạng này bao gồm:
Bệnh tăng nhãn áp
Bệnh tăng nhãn áp là bệnh về mắt ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác và gây mất thị lực ngoại biên, nhìn mờ, khó thích ứng với điều kiện tối và các quầng quanh đèn.
Một loại bệnh tăng nhãn áp có tên là bệnh tăng nhãn áp góc đóng cấp tính có thể gây buồn nôn và đau đầu dữ dội sau mắt. Nếu bạn gặp những triệu chứng này, bạn nên khám bác sĩ mắt ngay lập tức.
Viêm củng mạc
Viêm củng mạc là tình trạng viêm nặng ở củng mạc, và lớp ngoài của nhãn cầu.
Nguyên nhân phổ biến nhất là do rối loạn tự miễn gây ra, các triệu chứng bao gồm đau đầu sau mắt, mắt đỏ, chảy nước mắt và mờ mắt cũng như nhạy cảm với ánh sáng.
Viêm dây thần kinh thị giác
Viêm dây thần kinh thị giác, hoặc viêm dây thần kinh thị gác, có liên quan đến đau mắt hoặc đau đầu sau mắt, mắt mờ, mất khả năng nhìn màu, triệu chứng ruồi bay trước mắt, buồn nôn và mất thị lực.
Bệnh Graves
Bệnh Graves là rối loạn mắt tự miễn liên quan đến những bất thường của tuyến giáp. Bệnh này có đặc trưng là mắt phình ra, co mí mắt, khả năng di chuyển mắt bị hạn chế, mắt đỏ, song thị và mất thị lực.
Trong một số trường hợp, bệnh Graves cũng có thể gây đau đầu sau mắt.
Khi nào cần khám chuyên gia chăm sóc mắt
Nếu bạn bị đau đầu sau mắt bất thường, đừng mạo hiểm: Hãy thăm khám với chuyên gia chăm sóc mắt ngay lập tức.
Tại sao?
Nếu phần trắng của mắt đổi màu hoặc bạn buồn nôn hoặc gặp các vấn đề về thị giác liên quan đến đau đầu, có các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp cấp tính mà có thể gây mất thị lực vĩnh viễn.
BỊ ĐAU ĐẦU DO CHỨNG ĐAU NỬA ĐẦU, ĐAU ĐẦU THEO CỤM HOẶC KIỂU ĐAU NÀO ĐÓ TRỞ NẶNG HƠN? Tìm hiểu nguyên nhân gây đau đầu sau mắt. Tìm một chuyên gia chăm sóc mắt gần chỗ bạn ở và đặt hẹn khám hoặc thăm khám trực tuyến.
Trang được xuất bản trong Thứ Tư, 18 tháng 8, 2021
